
انویدیا طراحی کارت گرافیک RTX 5090 را توضیح میدهد؛ کاهش اندازه ۴۰ درصدی
انویدیا از آرزوهاش برای طراحی مدل Founders Edition کارت گرافیک RTX 5090 پرده برداشته و گفته که این ایده «تقریباً غیرممکن به نظر میرسید» اما تیم سبز از پسش بر اومده. انویدیا یک کارت گرافیک فوقالعاده تولید کرده که سایز کوچیکی داره و در عین حال، میتونه ۵۷۵ وات مصرف رو خنک کنه. با بنچفا تا پایان این خبر همراه باشید.
ما به تازگی یه آنباکسینگ رسمی از نسخه GeForce RTX 5090 FE دیدیم و اگه بگیم طراحی و شکل ظاهریش حسابی ما رو سورپرایز کرده، اغراق نکردیم. با در نظر گرفتن اینکه مدل FE نه تنها با استانداردهای SFF (مخفف Small Form Factor به معنی ابعاد کوچک) سازگاره، بلکه یه طراحی دو اسلاته هم داره، نکته مهم اینجاست که ما یه تغییر خیلی بزرگ تو معماری نسل جدید دیدیم. انویدیا با کاهش اندازه مدل RTX 5090 تا ۴۰ درصد، یه کارت گرافیک خیلی جمعوجورتر رو نسبت به پرچمدار نسل قبلی ارائه داده.
طراحی کارت گرافیک RTX 5090 چطور ممکن شد؟
توی یه ویدیوی اختصاصی، مهندسین انویدیا دور هم جمع شدن تا در مورد ایدئولوژی پشت توسعه مدل FE جدید صحبت کنن و اینکه چطور در ابتدا تصور میکردن کاهش اندازه مدل، با توجه به وجود قطعات جدید و پیشرفته، تقریباً غیرممکنه. انویدیا به طور مفصل در مورد چگونگی تکامل طراحی خنککننده از اولین کارت گرافیک GeForce تا سری Blackwell صحبت کرد و جالب اینجاست که به وجود مدل FE “سه فن” هم اشاره کردن که چهار اسلات رو با پیکربندی “سه-سوم” (Three-Thirds blow-through) اشغال میکرد، اما به دلیل پیچیدگیهای طراحی، اون رو منتشر نکردن.
با تکیه بر همین ایده، انویدیا تشویق شد که پیکربندی “دو-سوم” رو اتخاذ کنه، که به معنی کوچک کردن اندازه PCB به دو سوم اندازه موجود در نسلهای قبلی بود. با این حال، پیچیدگی طراحی، تیم مهندسی رو عقب ننشوند، چون با آزمون و خطا و تست چندباره ایدههای مختلف، تیم سبز به این نتیجه رسید که RTX 5090 رو ماژولار کنه، یعنی PCB رو به چند بخش تقسیم کنه، که ما اون رو PCB «چند لایه» مینامیم. این بخشها شامل برد اصلی، برد فرعی PCIe، برد فرعی I/O با کانکتور کابلی خمیدهست که همه لایهها رو به هم وصل میکنه.
با این حال، تقسیم PCB به این معنی بود که انویدیا نمیتونست به استانداردهای صنعتی پایبند بمونه، چرا که کانکتورهای نمایشگر مثل DP 2.1 برای PCB تک لایه طراحی شدن، که یه مفهوم رایج تو بازاره. برای رفع این مشکل، انویدیا از فیبرهای شیشهای در زیرلایههاش استفاده کرد تا شکاف ایجاد شده به دلیل تقسیم PCB رو پر کنه. جالبه که یه مهر و موم ضد هوا دور چیپ GPU وجود داره، که رابط فلز مایع بسیار قدرتمند انویدیا برای دفع حرارت رو هم تسهیل میکنه، بنابراین چیزهای زیادی برای متخصصین کالبدشکافی (teardown) وجود داره که باید بهشون توجه کنن.
نکته مهم بعدی تو طراحی GeForce RTX 5090، طراحی جدید و پیشرفته محفظه بخار سهبعدی (3D Vapor Chamber) اونه، که به گفته انویدیا، دلیل اصلی ممکن شدن این پیادهسازی بوده. با داشتن لولههای حرارتی مسی که در امتداد کل ضلع VC (مخفف Vapor Chamber) قرار دارن، تیم سبز تونسته چگالی فلز مایع رو افزایش بده و مطمئن بشه که آب تبخیر شده و به طرفین GPU حرکت میکنه. با طراحی پشتهای پرههای سهبعدی، RTX 5090 جریان هوا رو به حداکثر میرسونه و امکان دفع حرارت بهینه برای فنهای محوری روی برد رو فراهم میکنه.
محل قرارگیری زاویهدار کانکتور برق هم یه مورد جدید دیگه است که انویدیا برای ایجاد فضای بیشتر برای کاربران تو کیسهاشون قرار داده. با رابطهای چرخیده DP و HDMI و یه محافظ I/O مقاوم در برابر اثر انگشت، تیم سبز مطمئن شد که با این جزئیات کوچک، تونسته طراحی RTX 5090 رو به طور کامل بینقص انجام بده.
مدل RTX 5090 FE انویدیا واقعاً یه شاهکار از این شرکته که نشون میده چطور نوآوری میتونه غیرممکن رو ممکن کنه.