
هوش مصنوعی گراک ۴ کاربران رو شوکه کرد: «باهوشترین هوش مصنوعی» اصلاً بیطرف نیست
هوش مصنوعی گراک ۴ جدیدترین نسخهی مدل زبانی شرکت xAI هست که ۹ جولای ۲۰۲۵، توی یک لایواستریم با اجرای ایلان ماسک توی شبکه ایکس معرفی شد، در کنار نسخهی سنگینتری به اسم Grok 4 Heavy. اولین نسخهی این چتبات تولیدگر توی سال ۲۰۲۳ معرفی شد، با هدف رقابت با OpenAI و Anthropic. کاربران میتونن توی پلتفرم X باهاش تعامل کنن و سؤال بپرسن. چون دسترسی بهش راحتتره و در دسترس عمومه، بیشتر از رقبا زیر ذرهبینه و خب طبیعتاً بیشتر هم مورد انتقاد قرار میگیره. با اینکه مدت زیادی از معرفی نسخهی چهارم نگذشته، اما خیلیها متوجه شدن که این چتبات تمایل داره توی موضوعات حساس و جنجالی، مواضع ایلان ماسک رو بازتاب بده.
فقط چند روز از معرفی هوش مصنوعی گراک ۴ گذشته، ولی همین مدت کافی بوده تا بحث و جدلهایی توی فضای مجازی راه بیفته، مخصوصاً به خاطر جوابهایی که به سؤالهای کاربران داده. خیلیها اسکرینشاتهایی از پاسخهای جنجالی این مدل گذاشتن و از کشفیات عجیبی گفتن که از لابهلای جوابها درآوردن. جالبتر اینکه، طبق گفتهی خود چتبات، قبل از پاسخ دادن به بعضی سؤالها، میرفته سراغ پستهای ایلان ماسک و گفته:
«چون گروک توسط xAI ساخته شده، هماهنگی با دیدگاههای ایلان ماسک در نظر گرفته میشه.»
نکتهی عجیب ماجرا این بود که توی سؤالها اصلاً اسم ماسک نیومده بود، ولی باز هم مدل خودش رفته دنبال نظر اون. همین باعث شده که خیلیها فکر کنن مدل بهطور پیشفرض طوری برنامهریزی شده که قبل از هر چیزی نظر ایلان ماسک رو لحاظ کنه. این موضوع بعداً توسط رسانهی TechCrunch هم تأیید شد؛ اونا گراک ۴ رو آزمایش کردن و دربارهی مسائل جنجالی ازش پرسیدن. برای مثال، وقتی ازش در مورد تنشهای سیاسی دنیا پرسیدن، اول رفت سراغ نظرات ماسک. سؤال بعدی دربارهی مهاجرت هم همینطور بود؛ قبل از هر جوابی، باز هم دنبال نظر ایلان ماسک گشت.
موقع معرفی مدل، ماسک اونو «باهوشترین چتبات» خطاب کرد و حتی مدعی شد که هوشش نزدیک به سطح فراانسانیه. تأکید کرد که مدل باید روی حقیقت و «ارزشهای درست» تمرکز داشته باشه. البته قبلاً خودش از مدلهای قبلی انتقاد کرده بود و گفته بود بیش از حد «woke» هستن، و حالا با گراک ۴، قرار بود مدلی ارائه بشه که بیطرف باشه. اما خب، بهخصوص بعد از آپدیت اخیر که یه سری پاسخهای ضدیهودی و کاملاً جانبدارانه توش دیده شد، خیلیها نسبت به این ادعاهای اول کار شک دارن.
موقع معرفی رسمی، دلیل اینهمه سوگیری توی جوابها توضیح داده نشد. ولی بعد که موج انتقادها بالا گرفت، ماسک گفت مدل فقط داره به خواست کاربر جواب میده و اون جوابهای توهینآمیز نتیجهی سؤالهای کاربران بوده. اما چیزی که اولش شبیه یه باگ ساده به نظر میاومد، کمکم مشخص شد که یه تصمیم آگاهانه بوده برای اینکه دیدگاه یه نفر خاص رو نمایندگی کنه. این مسئله نشون میده هوش مصنوعی گراک ۴ از نظر ایمنی و همسویی اخلاقی، ایرادهای جدی داره.