با عرضه پردازنده‌های نسل دوازدهم اینتل، علاقه‌مندان به دنیای سخت افزار و کامپیوتر شروع به انتقال به پلتفرم جدید Z690 کردن. این پلتفرم جدید اینتل که دارای آخرین فناوری، مثل پشتیبانی از حافظه DDR5 و استاندارد PCIe 5.0 میشه در جهت ارائه بهترین سطوح عملکرد ممکن طراحی شده. مادربرد بررسی مادربرد ASUS PRIME Z690-A یک مادربرد اقتصادی اما با چیپست بالارده محسوب میشه. توی این مطلب از رسانه بنچفا قصد داریم به بررسی مادربرد ASUS PRIME Z690-A بپردازیم. اگر قصد خرید بررسی مادربرد ASUS PRIME Z690-A رو دارید، تا انتهای این مطلب با ما همراه بشید.
در قلب هر سیستم دسکتاپ، مادربرد سیستم قرار داره. مادربرد همه اجزای مختلف سیستم رو کنار هم قرار میده و ارتباط اون‌هارو برقرار می‌کنه و تضمین می‌کنه که همه اجزا می‌تونن در سطح عملکرد مورد انتظار به‌طور پایدار عمل کنن. ایسوس، یکی از محبوب‌ترین تولیدکننده‌های مادربرد در بازار ایران و جهانه و مجموعه متنوعی از محصولات رو به بازار عرضه کرده تا بخش‌های مختلف نیاز کاربران رو تامین کنه.
ایسوس مادربردهاش رو در سری‌های مختلفی تولید می‌کنه که سری پرایم اقتصادی‌ترین سری مادربردهای ایسوس به حساب میاد. درواقع سری PRIME برای کسایی مناسبه که بودجه کمتری دارن اما همچنان مادربردی با ویژگی‌های به‌روز و قابل اعتماد می‌خوان.
ما برای نوشتن تحلیل و بررسی مادربرد ASUS PRIME Z690-A از داده‌ها و تست‌های انجام شده و نتایج اون‌ها در لابراتوارهای حرفه‌ای تست سخت افزار استفاده کردیم.
نگاه نزدیک به مادربرد ASUS PRIME Z690-A
از چند سال پیش، مادربردهای سری PRIME ایسوس همیشه ظاهر معمول خودشون رو در طراحی حفظ کردن. مادربرد ASUS PRIME Z690-A یک PCB سیاه پایه داره که در بعضی بخش‌ها توسط هیت سینک‌های سفید و فلزی پوشیده شده. در حالی که ایسوس سعی کرده همه چیز رو ساده نگه داره، بحث زیبایی و ظاهر کاملاً سلیقه‌ایه و خیلی از افراد که بودجه کافی هم برای خرید یک مادربرد بالارده و پرچم‌دار برای مثال از سری ROG رو دارن باز هم ظاهر سری پرایم رو ترجیح میدن. صرف نظر از این که طراحی کلی هنوز به طور قابل توجهی مناسبه و ترکیب اون با دیگر اجزا باعث نمیشه ظاهر کیس به هم بریزه.
مادربرد ASUS PRIME Z690-A همونطور که اشاره شد تو قسمت‌های کلیدی دارای هیت سینکه. در سمت جنوبی مادربرد، هیت سینک‌هایی دیده میشه که ۳ مورد از ۴ اسلات M.2 و همچنین چیپست رو پوشوندن.
برای خنک کردن مناسب مدارهای انتقال برق روی مادربرد، یک طراحی هیت سینک دو قسمتی هم به کار گرفته شده. این هیت سینک به‌طور غیر فعال تنظیمات DrMOS 16+1 رو خنک می‌کنه تا مادربرد حتی با نصب پردازنده Core i9 12900K اینتل عملکرد خوب و پایداری داشته باشه. ایسوس همچنین از ماژول تنظیم کننده ولتاژ Digi+ برای ارائه کنترل دیجیتال و دقیق بر روی پایداری مدار استفاده کرده. دیجی پلاس واکنش سریع به افت ولتاژ رو فعال می‌کنه تا از عملکرد ناخواسته سیستم جلوگیری کنه، یا حتی می‌تونه فرکانس سوئیچینگ رو برای پاسخگویی بیشتر الکتریکی مدیریت کنه. همچنین قابلیت مدیریت مصرف انرژی روی مادربرد رو داره.
مادربرد ASUS PRIME Z690-A احتمالاً برای پشتیبانی از یک کارت گرافیک اصلی طراحی شده. به این معنی که تنها یک اسلات PCIe 5.0 x16 روی مادربرد وجود داره که به کارت گرافیک اجازه میده تا با پهنای باند کامل مورد انتظار کار کنه. پایین‌ترین اسلات PCIe x16 فقط بر اساس استاندارد PCIe 3.0 اجرا میشه و به جای اون فقط از خطوط x4 PCIe استفاده می‌کنه. یعنی علیرغم اینکه از نظر فیزیکی یک اسلات x16 وجود داره پهنای باند اختصاص داده شده اون می‌تونه کاملاً محدود بشه.
صرف نظر از این موضوع، همچنان می‌تونید تعداد زیادی کارت توسعه رو به مادربرد اضافه کنید. چون هنوز ۲ برابر اسلات PCIe 3.0 x1 و ۱ x PCIe 3.0 x4 روی این مادربرد وجود داره.
مثل تمام مادربردهای دیگر در مادربردهای سری ۶۰۰ جدید ایسوس، استفاده از روش “بدون ابزار” برای نصب SSD های M.2 بر روی مادربرد خیلی خوشحال کننده‌ست. M.2 Q-Latch نصب درایوهای M.2 ما رو بسیار ساده می‌کنه. همچنین باید بگیم که مادربرد ASUS PRIME Z690-A دارای تعداد ۴ عدد اسلات M.2ـه.
این مادربرد همچنین دارای ۴ پورت ۶Gbps ساتاست. ما ترجیح می‌دادیم تعداد این پورت‌ها بیشتر باشه اما قابل درکه که چرا تعدادشون کمه ه چون تعداد زیادی اسلات M.2 وجود داره.
از اونجایی که پردازنده‌های نسل دوازدهم و سیزدهم اینتل (نسخه‌های غیر F) دارای پردازنده گرافیکی یکپارچه هستن، مادربرد دارای پورت نمایشگر و خروجی پورت HDMI هم هست. مادربرد همچنین تعداد ۶ عدد پورت USB Type-A داره. ۴ تای اون‌ها USB 3.2 Gen 1 و ۲ پورت دیگر USB 3.2 Gen2 هستن. علاوه‌بر این، دو پورت USB Type-C دیگه هم وجود داره. یکی اون‌ها مبتنی‌بر USB 3.2 Gen 2×۲ (۲۰Gbps) و دیگری پورت USB 3.2 Gen2 است.
نکته جالب دیگه‌ای که باید بهش توجه و اشاره کنیم اینه که مادربرد ASUS PRIME Z690-A به‌جای رابط معمولی ۱ گیگابیت بر ثانیه با یک رابط اترنت ۲.۵ گیگابیتی LAN ادغام شده. این باید یک نکته جالب توجه برای کاربرانی باشه که از اتصال سریع شبکه در خونه یا محل کار برخوردار هستن.
در سمت راست، جک‌های ورودی و خروجی صدا را می‌بینیم.
مادربرد ASUS PRIME Z690-A طراحی صوتی نسبتاً درجه یکی داره. این با کدک صوتی با وضوح بالا Realtek S1220A 7.1 Surround Sound ارائه میشه که از حس امپدانس، تقویت داخلی، خروجی پخش استریو SNR با کیفیت بالا ۱۲۰ دسی‌بل و ورودی ضبط ۱۱۳ دسی‌بل SNR پشتیبانی می‌کنه.
این Setup با استفاده از ویژگی‌های محافظ صوتی، پیش‌محافظه برق، خازن‌های صوتی درجه یک و مدار دپاپ امکان‌پذیر شده. با درک اینکه مدارهای صوتی به نویزهای مدارهای برق اصلی و داده حساس هستن، لایه‌های PCB صوتی اختصاصی طراحی شدن تا نویز سیگنال آنالوگ به حداقل برسه.
اهداف تست بررسی مادربرد ASUS PRIME Z690-A
حالا زمان تست و بنچمارک مادربرد ASUS PRIME Z690-A رسیده. باید ببینیم این که این مادربرد در بنچمارک‌ها چطور عمل می‌کنه و چه جایگاهی کسب می‌کنه.
نتایج عملکرد بررسی مادربرد ASUS PRIME Z690-A
از نظر عملکرد، دیدیم که مادربرد ASUS PRIME Z690-A در مقایسه با مادربردهای دیگه، عملکردی مشابهی داره.
نتایج اورکلاک در بررسی مادربرد ASUS PRIME Z690-A
برای این تست از اورکلاک AI ASUS استفاده شده که سطح عملکرد خنک‌کننده CPU رو در نظر می‌گیره تا فرکانس بالاتری رو به CPU اعمال کنه. این به Core i9 12900K اینتل در آزمایش اجازه میده تا در هسته‌های P با فرکانس ۵.۱ گیگاهرتز و در هسته‌های E با فرکانس ۳.۸ گیگاهرتز در طول آزمایش چند رشته‌ای کار کنن. برای تست تک رشته‌ای، P-core می‌تونه حتی به فرکانس بالاتر ۵.۴ گیگاهرتز برسه.
سیستم اورکلاک شده در تست‌های تک رشته‌ای و چند رشته‌ای پیشرفت‌هایی رو مشخص کرد، که نشون‌دهنده توانایی‌های مادربرد برای اورکلاک کردن پردازنده قدرتمند Intel Core i9 12900Kـه.
جمع‌بندی نویسنده از بررسی مادربرد ASUS PRIME Z690-A benchfa
تفاوت واقعی بین یک مادربرد پریمیوم و یک مادربرد اصلی چیه؟ در واقع، بررسی نتایج بنچمارک‌ها به ما نشون داده که از نظر عملکرد، تفاوت زیادی با هم ندارن. تفاوت‌های اصلی این مادربردها در واقع ویژگی‌های مختلف روی اونهاست. مادربرد پریمیوم معمولاً دارای ویژگی‌های بسیار پیشرفته‌تر و طراحی جالب‌تریه که هزینه اون رو افزایش میده.
ASUS PRIME Z690-A توانایی پردازش پردازنده‌های نسل دوازدهم و سیزدهم Core اینتل رو داره. مجموعه ویژگی‌های اون ضعیف نیست و همه پایه‌ها و استانداردهای روز رو پوشش داده. اگر به دنبال یک مادربرد جدید هستید تا از مزایای عملکرد فناوری‌های جدید به کار گرفته شده در پلتفرم جدید Z690 استفاده کنید، مطمئنا ASUS PRIME Z690-A مادربردیه که با بودجه کم می‌تونه نیازهاتون رو برطرف کنه.
