در سال ۱۹۷۸، دو فرد مستعد به نام‌های «کریس کری» و «هرمان هاسر»، شرکت آکورن کامپیوترز را به‌عنوان یک استارت‌آپ با شروع بسیار متواضعانه در کمبریج تأسیس کردند و موفق به دریافت قرارداد ساخت رایانه «بی‌بی‌سی مایکرو» شدند. این پروژه بخشی از یک ابتکار دولت بریتانیا بود که بر اساس آن، تصور می‌شد هر کلاس درس نیاز به حضور یک رایانه دارد. شاید آکورن کامپیوترز این رویداد را پیروزی خود می‌پنداشت، اما این اتفاق کوچک به‌صورتی غیرمنتظره چهره فناوری را برای همیشه تغییر داد. این شرکت سرانجام تصمیم گرفت یک پردازنده داخلی طراحی کند، ایده‌ای که برای شرکتی با چنین ابعاد کوچکی بی‌سابقه بود.
در سال ۱۹۸۰، دو مهندس به نام‌های «سوفی ویلسون» و «استیو فوربر» مسئولیت طراحی یک پردازنده ۳۲ بیتی را بر عهده گرفتند. باوجود محدودیت منابع که پیشرفت آن‌ها را کند کرده بود، در سال ۱۹۸۵ نخستین پردازنده ARM1 با تنها ۲۵٬۰۰۰ ترانزیستور در فرآیند ۳ میکرومتری متولد شد. نقاط قوت این تراشه، مصرف انرژی پایین و عملکرد خارق‌العاده آن بود. این تنها آغاز راه شرکت بریتانیایی طراحی تراشه بود و امروز، شرکت ARM چهلمین سالگرد تأسیس خود را جشن می‌گیرد؛ سالگردی که با یک نقطه عطف تاریخی همراه است: تولید ۲۵۰ میلیاردمین تراشه در چهار دهه فعالیت.
آوریل ۲۰۲۵، چهلمین سالگرد معماری ARM را رقم می‌زند. آنچه به‌عنوان یک پروژه بلندپروازانه در گوشه‌ای کوچک از کمبریج بریتانیا آغاز شد، اکنون به پرکاربردترین معماری محاسباتی جهان تبدیل شده است که میلیاردها دستگاه – از سنسورها، گوشی‌های هوشمند و لپ‌تاپ‌ها گرفته تا خودروها، مراکز داده و فراتر از آن – را قدرتمند ساخته است.
داستان معماری ARM بیش از چهار دهه پیش آغاز شد، زمانی که یک تیم کوچک با دیدگاهی بزرگ هدایت آن را بر عهده داشت: دسترسی همگان به محاسبات پرتوان و کم‌مصرف. این معماری که بر پایه سادگی، ظرافت و صرفه‌جویی شکل گرفت، بنیان‌گذار عصری جدید از فناوری‌های کارآمد و مقیاس‌پذیر شد.
محدودیت‌هایی که منجر به درخشش شرکت ARM شد
برای کسانی که می‌پرسند آیا طراحی کم‌مصرف پردازنده‌های شرکت ARM نتیجه دوراندیشی قوی بوده، پاسخ کاملاً برعکس است. در آن زمان، آکورن کامپیوترز بودجه کافی برای استفاده از بسته‌بندی‌های سرامیکی گران‌قیمت تراشه را نداشت، بنابراین مجبور شد به بسته‌بندی پلاستیکی ارزان‌تر روی آورد. این به آن معنا بود که پردازنده می‌بایست از کارایی انرژی بی‌نظیری برخوردار باشد. همچنین ابزاری برای سنجش میزان مصرف انرژی تراشه وجود نداشت، بنابراین طراحی آن به گونه‌ای انجام شد که عمداً انرژی کمتری مصرف کند و ایمن باشد.
امروز، طراحی‌های ARM همچنان در تراشه‌های مدرن به کار می‌روند که بارزترین نمونه آن، تراشه دیمنسیتی ۹۵۰۰ مدیاتک است. این شرکت بریتانیایی در جدیدترین پست وبلاگ خود اعلام کرده که «سفر به پایان نرسیده»، چرا که اکنون تمرکز خود را علاوه بر بازار مراکز داده، بر هوش مصنوعی، رایانش لبه و پایداری محیطی گسترش داده است.
