تو یه اعلامیه عجیب و غافلگیرکننده، انویدیا و اینتل امروز گفتن با هم همکاری می‌کنن تا چند نسل جدید پردازنده‌های x86 رو بسازن. این محصولات شامل CPUهای اینتل هستن که مستقیم با یه چیپلِت گرافیکی RTX از انویدیا ترکیب میشن؛ اسمشون هم گذاشتن Intel x86 RTX SoC. این همکاری عظیمی برای اینتل و انویدیا خواهد بود و همچنین ترسناک برای AMD! با بنچفا تا پایان این خبر همراه باشید.
سرمایه‌گذاری ۵ میلیارد دلاری انویدیا روی اینتل!
انویدیا امروز ۵ میلیارد دلار سهام اینتل رو به قیمت هر سهم ۲۳.۲۸ دلار خریده، یعنی تقریباً ۵٪ از کل اینتل. بعد از این خبر، سهام اینتل توی معاملات قبل از باز شدن بازار حدود ۳۳٪ رشد کرده. انویدیا گفته این همکاری هنوز خیلی اول راهه، پس زمان دقیق عرضه محصولات یا مشخصاتشون رو بعداً اعلام می‌کنه. با توجه به اینکه تولید پردازنده‌های جدید زمان زیادی می‌بره، منطقیه انتظار داشته باشیم این محصولات حداقل یه سال دیگه یا بیشتر وارد بازار بشن.
انویدیا تأکید کرده که برنامه چندنسلی برای این پردازنده‌ها وجود داره و این نشون‌دهنده سرمایه‌گذاری بزرگ توی اکوسیستم x86 هست. با این حال، گفته همچنان به نقشه‌راه بقیه محصولاتش پایبنده؛ چه اونایی که مبتنی بر Arm هستن مثل Grace Blackwell GB10، چه پردازنده‌های Grace برای دیتاسنتر و Vera نسل بعدی. حتی روی پروژه‌هایی که هنوز عمومی نکرده هم ادامه میده. همکاری با اینتل قراره به بقیه برنامه‌ها اضافه بشه، نه اینکه جاشونو بگیره.
انویدیا هنوز نگفته که از ریخته‌گری‌های (Foundry) اینتل برای ساخت این محصولات استفاده می‌کنه یا نه. اینتل اخیراً بعضی محصولاتش رو با کمک TSMC ساخته، اما هدف اصلیش اینه که تولید اکثر پردازنده‌های قوی رو بیاره توی کارخانه‌های خودش. مثلاً پردازنده‌های دیتاسنتر Granite Rapids روی فناوری «Intel 3» ساخته شدن و پردازنده‌های Clearwater Forest Xeon قراره با فناوری جدید Intel 18A تولید بشن. این یعنی احتمالش زیاده حداقل بعضی از چیپ‌های سفارشی انویدیا برای دیتاسنتر روی نودهای اینتل ساخته بشن. با این حال، چون اینتل همچنان خیلی از CPUهای کلاینتش رو به کمک TSMC می‌سازه، باید صبر کنیم تا اعلام رسمی بشه؛ مخصوصاً درباره چیپلِت‌های گرافیکی RTX.
اینتل قبلا هم گفته بود که اگه نتونه مشتری ثابتی برای پروسه ۱.۴ نانومتری پیدا کنه، به کلی توسعه اون پروسه رو کنسل می‌کنه. اگه انویدیا به استفاده از فاندری اینتل روی بیاره، سرمایه‌گذاری عظیمی روی پروژه‌های اینتل صورت می‌گیره و اینتل هم سریع‌تر به اهدافش با اون پروسه می‌رسه.
رقابت و همکاری طولانی اینتل و انویدیا
با اینکه این دو شرکت تو خیلی از بخش‌ها رقیب بودن، ولی دهه‌هاست تو بعضی زمینه‌ها با هم همکاری دارن؛ مخصوصاً توی سازگاری سخت‌افزار و نرم‌افزار برای محصولات بازار کلاینت و دیتاسنتر.
تا حالا این همکاری بیشتر با اتصال از طریق PCIe بوده، اما حالا قراره از NVLink برای ارتباط CPU و GPU استفاده کنن. این رابط جدید تا ۱۴ برابر پهنای باند بیشتر و تأخیر کمتر از PCIe داره و باعث میشه پردازنده‌های جدید نهایت قدرتشونو کنار GPUهای انویدیا نشون بدن.
Intel x86 RTX SoC برای بازار گیمینگ
برای پی‌سی‌های گیمینگ، چیپ‌های جدید x86 RTX SoC قراره با CPU اینتل و GPU انویدیا توی یه بسته جمع و جور عرضه بشن و از بیرون تقریباً شبیه یه CPU معمولی به نظر برسن. این مدل مستقیماً رقیب APUهای AMD محسوب میشه.
این چیپ‌ها به خاطر ادغام CPU و GPU توی یه بسته واحد، مصرف انرژی و فضای کمتری می‌گیرن و برای لپ‌تاپ‌های باریک و سبک گیمینگ و پی‌سی‌های کوچک خیلی مناسبه. البته ممکنه در آینده نسخه‌های مختلفی از این پردازنده‌ها وارد خانواده محصولات اینتل بشن.
اینتل قبلاً یه تجربه مشابه داشت؛ توی سال ۲۰۱۷ پردازنده Kaby Lake-G رو با همکاری AMD معرفی کرد که CPU اینتل با GPU رادئون توی یه بسته ادغام شده بودن. اما اون چیپ از PCIe برای ارتباط CPU و GPU استفاده می‌کرد و حافظه جداگانه‌ای داشت که فقط GPU بهش دسترسی داشت. روشی که الان برای چیپ‌های x86 RTX SoC قراره استفاده بشه بیشتر شبیه به پردازنده‌های امروزی خود اینتله، یه پردازنده با چینش چیپلت که فقط یکی از اون چیپلت‌ها پردازنده گرافیکیه. این روش مزایای خیلی زیادی داره، از جمله تاخیر کمتر بین پردازنده و گرافیک، بهینگی مصرف برق و همچنین سادگی چینش داخلی برای لپ‌تاپ‌ها.
محصولات جدید اینتل/انویدیا قراره GPU RTX رو با CPU از طریق NVLink به هم وصل کنن و از حافظه مشترک (UMA) استفاده کنن؛ یعنی هم CPU و هم GPU به یه استخر حافظه واحد دسترسی دارن.
اینتل محصولات Kaby Lake-G رو توی سال ۲۰۱۹ کنار گذاشت و حتی مدت‌ها پشتیبانی درایور درست‌وحسابی هم براشون ارائه نشد. این بار گفته شده که توی پروژه مشترک جدید، هر شرکت مسئول درایورهای خودش خواهد بود؛ یعنی انویدیا درایور GPU رو میده و اینتل پردازنده‌ها رو تولید و عرضه می‌کنه.
با این حال، به احتمال زیاد گرافیک Xe اینتل همچنان به عنوان GPU یکپارچه برای محصولات اصلی اینتل باقی می‌مونه و صرفا یه لایناپ محصول جدا برای x86 RTX SoC معرفی میشه.
اولین CPUهای x86 دیتاسنتر از طرف انویدیا
اینتل قراره برای انویدیا CPUهای دیتاسنتری x86 سفارشی بسازه که انویدیا اونارو به اسم خودش به مشتریای سازمانی بفروشه. هنوز دقیقاً مشخص نیست این پردازنده‌ها چه تغییراتی دارن، اما می‌دونیم که از NVLink Fusion استفاده می‌کنن تا ارتباط CPU و GPU خیلی سریع‌تر و بهینه‌تر از PCIe باشه.
اینتل قبلاً برای مشتریای بزرگ مثل هایپراسکیلرها (ابرشرکت‌ها) پردازنده‌های Xeon سفارشی ساخته بود، ولی معمولاً تغییرات جزئی مثل کلاک و کش داشتن. حتی یه زمان بیش از ۵۰٪ فروش Xeon همین مدل‌های سفارشی بود. با پیشرفت‌های AMD این سهم کم شد و معلوم نیست الان چه وضعیتی داره.
اینتل سال‌هاست گفته می‌تونه برای مشتری‌ها پردازنده‌های x86 کاملاً سفارشی طراحی کنه (توی استراتژی IDM 2.0)، ولی به‌جز چند مورد مثل پردازنده سفارشی برای AWS، خبر زیادی از سفارش‌های بزرگ نیومده. تازه همین دو هفته پیش هم یه واحد جدید برای طراحی چیپ‌های سفارشی معرفی کرده. پس همکاری با انویدیا می‌تونه نقطه شروع جدی باشه.
انویدیا همین الان هم توی سیستم‌هایی مثل DGX B300 از Xeonهای اینتل استفاده می‌کنه، ولی اون سیستم‌ها با PCIe به CPU وصل بودن. حالا با NVLink فرصت‌های جدیدی باز میشه. از طرف دیگه AMD بعیده NVLink Fusion رو قبول کنه چون خودش روی Infinity Fabric (XGMI) و UALink سرمایه‌گذاری کرده. اینتل هم عضوی از UALink هست.
ماجرای خرید سهام و سرمایه‌گذاری‌ها
انویدیا سهام اینتل رو با قیمت ۲۳.۲۸ دلار خرید که حدود ۶٪ پایین‌تر از ارزش فعلی بازاره. هنوز معلوم نیست انویدیا کرسی هیئت مدیره می‌گیره یا تو رأی‌گیری‌های سهام‌دارا نقشی داره یا نه. احتمالاً اینتل مثل خرید اخیر دولت آمریکا، سهام جدید منتشر می‌کنه و انویدیا اونارو می‌خره.
قبل از این، دولت آمریکا هم ۹ میلیارد دلار سهام اینتل رو به قیمت هر سهم ۲۰.۴۷ دلار خریده بود و حدود ۹.۹٪ سهام اینتل رو داره. سافت‌بانک هم ۲ میلیارد دلار سهام به قیمت ۲۳ دلار گرفته.
| سرمایه‌گذار | مبلغ سرمایه‌گذاری | قیمت هر سهم | درصد مالکیت |
|---|---|---|---|
| انویدیا | ۵ میلیارد دلار | ۲۳.۲۸ دلار | حدود ۵٪ |
| دولت آمریکا | ۹ میلیارد دلار | ۲۰.۴۷ دلار | حدود ۹.۹٪ |
| سافت‌بانک | ۲ میلیارد دلار | ۲۳ دلار | — |
این سرمایه‌گذاری‌ها یه تزریق نقدینگی بزرگ برای اینتل محسوب میشن تا بتونه توی رقابت سنگین با TSMC و سرمایه‌گذاری‌های کلان دوام بیاره.
صحبت مدیرعامل‌ها
🔹 جن‌سون هوانگ (مدیرعامل انویدیا):
«هوش مصنوعی داره یه انقلاب صنعتی جدید راه می‌اندازه و همه لایه‌های پردازش رو، از سیلیکون تا نرم‌افزار، تغییر میده. این همکاری تاریخی، استک AI انویدیا رو با CPUهای اینتل و اکوسیستم x86 ترکیب می‌کنه. با هم می‌خوایم آینده کامپیوتر رو بسازیم.»
🔹 لیپ-بو تان (مدیرعامل اینتل):
«معماری x86 اینتل ستون اصلی دنیای کامپیوتره. حالا با ترکیب پلتفرم‌های دیتاسنتر و کلاینت اینتل و فناوری ساخت و بسته‌بندی پیشرفته‌مون با تخصص انویدیا توی AI، breakthroughs جدیدی برای صنعت ایجاد می‌کنیم. از اعتماد جن‌سون و تیم انویدیا ممنونیم و منتظریم با هم پیشرفت کنیم.»
