گزارش بنچفا از سیستم اکستریم کولینگ پیسی ماد (PCMOD): خنک کردن داغ‌ترین Core i9 14900K [تماشا کنید]

تیم پیسی ماد (PCMOD) یکی از جالب‌ترین اتفاقات سخت‌افزاری سال اخیر رو در مارکت ایران و این حوزه رقم زده، اون هم توسعه سیستم کولینگ شخصی‌سازی شده‌ای با نام «اکستریم کولینگ» بوده. این سیستم برای کاربران این حوزه جذاب ظاهر شد و نظرات زیادی رو به سمت خودش جلب کرد، از جمله نظر خود ما. حالا ما در بنچفا به عنوان یکی از فعالان حوزه سخت‌افزار و یک رسانه بی‌طرف و مستقل، وظیفه خودمون دونستیم که ملاقاتی با تیم پیسی ماد (PCMOD) داشته باشیم و گزارشی از این سیستم کولینگ برای کاربران تهیه کنیم. با بنچفا برای پوشش این اتفاق همراه باشید.

هدف بنچفا از پوشش سیستم اکستریم کولینگ پیسی ماد

قطعا یکی از سوالاتی که دارید اینه که چرا ما تصمیم به تهیه گزارش از این سیستم کولینگ گرفتیم. داستان از اینجا شروع شد که تیم پیسی ماد چندین ویدیو منتشر کرد از اینکه چطور تونستن سیستم کولینگی تهیه کنن، که بتونه داغ‌ترین پردازنده نسل قبلی یعنی i9 13900K رو طوری خنک کنه که به هیچ وجه زیر تست سنگین و حتی چند ساعته وارد تراتل گرمایی نشه، یعنی به خاطر گرمای بیش از حد مصرف پردازنده محدود نشه. تیم پیسی ماد این سیستم رو با ویدیوی چند مرجع خارجی یعنی تیم LTT و derBauer مقایسه کردن و ادعا کردن تونستن به نتایج بهتری نسبت به اون‌ها دست پیدا کنن.

خب با شنیدن چنین ادعایی ما به عنوان خبرنگار این حوزه قطعا به صحت گفته اون‌ها شک کردیم. با توجه به اینکه این ادعای بزرگیه و مسئولیت زیادی هم روی دوش کسی که این حرف رو می‌زنه می‌ذاره، دوست داشتیم خودمون فرصت تست این سیستم رو داشته باشیم. در نتیجه تصمیم گرفتیم با تیم پیسی ماد در تماس باشیم و ببینیم آیا به ما فرصت تست و صحت سنجی نتایج رو میدن یا نه.

تیم پیسی ماد پیشنهاد ما رو پذیرفتن و از ما دعوت کردن که برای تست این سیستم و صحت سنجی صحبت‌هاشون به استودیو و آزمایشگاهشون بریم. طی این جلسه که بیش از ۱۲ ساعت از تیم بنچفا و تیم پیسی ماد زمان گرفت، ما موفق به انجام چندین تست و بنچمارک و صحبت با کادر حرفه‌ای پیسی ماد شدیم. در ادامه بیشتر به این مورد می‌پردازیم. همچنین می‌تونید مستند کوتاهی که از تست و بررسی‌ها آماده شد رو در ادامه تماشا کنید.

ویدئو گزارش بنچفا از سیستم اکستریم کولینگ (PCMOD)

ممنون که با دیدن این ویدئو در یوتوب از ما حمایت می‌کنید.

تست پردازده ۱۴۹۰۰K با کولر AIO

یکی از تست‌های پیسی ماد در جریان معرفی کردن سیستم «اکستریم کولینگ»، تست عملکرد پردازنده ۱۳۹۰۰K با چندتا از بهترین کولرهای AIO موجود در بازار ایران بود؛ Deepcool LT720، Deepcool LS720، ASUS ROG Ryuo 3 و ASUS ROG Ryujin 3. یکی از اهداف ما، تست عملکرد پردازنده با این سه AIO بود. تا حدودی از عملکرد این سه کولر مطمئن بودیم، منتها دوست داشتیم بتونیم خودمون بتونیم این کولرها رو تست کنیم و ببینیم عملکردش واقعا طوری هست که تیم پیسی ماد گزارش کرده یا نه. متاسفانه هنگام تست ما پردازنده ۱۳۹۰۰k در دسترس نبود و پردازنده‌ای که ما تست‌ها رو باهاش انجام دادیم ۱۴۹۰۰k بود. حالا درسته که نتایج ما با ویدیویی که پیسی ماد تهیه کرده بود متفاوته، اما برای بنچمارک پردازنده و مقایسه با اکستریم کولینگ، مشکلی به وجود نمیاره. همچنین قرار بود سیستم اکستریم کولینگ روی همین یک پردازنده‌ای تست بشه.

اول از همه نوبت کولر Deepcool LS720 بود. این کولر و Deepcool LT720 شباهت‌های زیادی دارن، اما تفاوت‌های شاخصی هم به نمایش گذاشتن. پردازنده ۱۴۹۰۰k با استفاده از Deepcool ls720 پس از حدود ۲۰ ثانیه به دمای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد رسید و این دما رو در طول تست حفظ کرد. در پس ابتدایی تست، با این کولر امتیاز ۴۰۹۰۰ رو در تست مالتی کور سینبنچ دیدیم. در طول تست با گرم شدن مایع کولر و گردش اون، شاهد افت ۶۰۰ امتیاز بودیم و با حدود ۴۰۳۰۰ امتیاز تست رو به پایان رسوند. مصرف برق رو هم با hwinfo زیر نظر داشتیم، و دائم در طول تست حدود ۳۰۰ وات بود، به جز اوایل تست که به ۳۲۰ هم می‌رسید.

دوم رفتیم سراغ کولر Deepcool LT720 که پرچمدار دیپ کوله. این کولر عملکرد ضعیف‌تری در ابتدای تست داشت و ۴۰۷۰۰ رو ثبت کرد. پس از حدود ۳۰ ثانیه دوباره به تراتل رسید و در نهایت تست رو با نتیجه ۴۰۴۰۰ به پایان رسوند. این یعنی این کولر تونست پایدارتر از LS720 باشه و با اینکه نتایج ضعیف‌تر بود، راندمان بهتری داشتیم.

آخر از همه هم ASUS ROG Ryujin 3 رو تست کردیم. این کولر سه برابر LT720 قیمت داره، پس انتظارات بالایی ازش داشتیم که تا حدودی براورده شد. این کولر با نتیجه بالای ۴۱۰۰۰ تست Cinebench رو شروع کرد، که خب خیلی خوبه، اما داشت این کار رو با نویز خیلی بالا انجام میداد که چندان دلنشین نبود. در طول تست هم افت زیادی داشت، اما نتیجه نهایی باز هم از LS720 و LT720 بهتر بود، منتها نه با تفاوتی که قیمت بیشترشو توجیح کنه.

سیستم اکستریم کولینگ چیه؟

حالا که دیدیم سه تا از بهترین AIOهای بازار چه نتایجی ثبت می‌کنن، نوبت این بود که بریم سراغ سیستم اکستریم کولینگ پیسی ماد. طی زمانی که ما در حال انجام تست‌ها با کولرهای AIO بودیم، آقای سپهر ارشادی از تیم پیسی ماد اطلاعاتی درباره اینکه این سیستم اکستریم کولینگ چیه و چطور کار می‌کنه و به نتایجی که اعلام کردن رسیدن در اختیارمون گذاشتن. ما بخشی از صحبت‌هاشون رو براتون اینجا هایلایت کردیم، اما صحبت‌های ایشون مفصل و طولانیه و اگه می‌خواید درباره این سیستم بیشتر بدونید، بهتره ویدیو مصاحبه رو به‌طور کامل تماشا کنید.  

«تست‌هایی که ما از AIO می‌گرفتیم یا از کاستوم می‌گرفتیم، … و با سه تا رادیاتور تست گرفتیم، یعنی ۳ تا ۳۶۰ باز نمی‌تونست پردازنده رو خنک کنه. این نشون میده داخل سی پی یو در همه لایه‌هاش یه اتفاقاتی داره می‌افته.»

«(برای درست خنک کردن) باید تمرکزمون رو بذاریم روی بالا بردن رسانایی و کم کردن ضخامت اضافی. حالا جدیدا همه با لیکویید متال آشنا شدن و میشه از این که رسانایی بالاتری داره استفاده کرد، و رسانایی رو برد بالا. حالا یه نکته‌ای که وجود داره، ما توی هرکدوم از اتصالات لایه به لایه داخل پردازنده یه افتی داریم، یه اشتباهی اونجا رخ میده. اصلا ما اون خمیر حرارتی رو اونجا می‌زنیم که هوا اون لا نمونه. ولی خود اون خمیره مقاومت داره، فلزا به هم جوش نخورده. اینتل در نسل ۱۳ و ۱۴ از فلز ایندیوم (برای اتصال چیپ پردازنده به IHS) استفاده کرده و عملا این دو لایه رو به هم جوش داده. حالا ما یک سری از این لایه‌های اضافی رو حذف کردیم، سطح روی سی پی یو رو هم نازک کردیم. … ما باید این لایه رو نازک کنیم، اما چون در اندازه نانومتره و نمیشه دقیق اندازه‌گیری کرد، ممکنه یهو بریم تو لایه‌ای از die که هسته‌ها هستن و پردازنده رو نابود کنیم.»

«ما همزمان باید با ضخامت این لایه‌ها بازی کنیم و کم و زیادشون کنیم، فشار مناسب هم بهش بدیم که اتفاق ناجوری نیفته.»

«این تکنیک‌ها از خیلی قدیم هستن. … لاینس اومده این کارو انجام داده، که لاینس خیلی سخت افزاری نیست و بیشتر مدیاست، ولی راجع به درباور ما یسری انتظار داشتیم، چون خیلی از این لوازم رو خودش داره تولید می‌کنه. درباور در تستش اومده فقط ۳۵ ثانیه رو به نمایش گذاشته، که میشه تنها یک لوپ سینبنچه! عقل ما میگه خوب نبوده که نذاشته، اما نمی‌دونیم واقعا چه اتفاقی افتاده. ما درباره تست خودمون که طولانی بوده می‌تونیم بگیم که دما روی ۸۰ درجه بود، امتیاز بالای ۴۰۰۰۰ بود و زمان بیشتری رو هم نشون میدیم.»

«درباور با جنس دیگه کولرها فرکانس‌های خیلی بالاتر و نتایج بهتر داره. توی دفتر ایسوس ویدیو دارن امتیازهای بالاترو می‌زنن. ولی خب اینا سیستم خونگی نیستن، شما نمی‌تونید توی خونه قیف بذاری LN2 بریزی داخل سیستم موقع کار کردن. ما خب کاستوم تخصصمون بود و رفتیم سمت اینکه چطور اینو بهترش کنیم برای این کار.»

پس از این آقای ارشادی یک سری صحبت هم دریاره اینکه چطور دیسترو مناسب طراحی کردن و حتی قاب پمپ‌ها رو برای انتقال بهتر آب دستکاری کردن گفتن. این بخش به طور سنگینی تخصصیه، یعنی اصلا جا نمیشه که بخوایم اینجا صحبت‌های تخصصی کسی در این زمینه رو خلاصه کنیم و حق مطلب به خوبی منتقل نمیشه. پیشنهاد می‌کنم حتما ویدیوی مستند ما رو ببینید و خودتون به صحبت‌هاشون گوش بدید.

آماده‌سازی سیستم اکستریم کولینگ

تمام نتایجی که ما در پیسی ماد دیدیم با یک پردازنده انجام شد؛ یعنی ابتدا ما تست‌های AIO رو گرفتیم، بعد تیم پیسی ماد همون پردازنده رو بردن تا سیستم اکستریم کولینگ رو روش اجرا کنن.

همونطور که انتظار می‌رفت، بدون تنظیمات بایوس و به صورت استوک، روی مادربرد ASUS ROG Z790-H پردازنده ۱۴۹۰۰K با دمای ۸۰ درجه، امتیاز ۴۱۵۰۰ رو ثبت کرد. امتیاز این کولر هم در طول تست افتی نداشت و ثابت بود. 

البته این نهایت توان پردازنده نبود، چون داشت با فرکانس ۵.۷-۵.۸ گیگاهرتز کار می‌کرد و برای بالاتر رفتن باید کارهای دیگری هم انجام میشد.

بالاترین دمایی که تیم بنچفا از سیستم اکستریم کولینگ پیسی ماد ثبت کرد، دمای ۸۶ درجه برای CPU Package بود و برخی از هسته‌ها داشتن با دمای ۷۶ تا ۸۰ درجه کار می‌کردن، که دمای خیلی خوبی برای چنین پردازنده‌ایه.

جمع‌بندی

به آخر این گزارش رسیدیم. به طور خلاصه ما از در ابتدا از سه تا از بهترین خنک کننده‌های مایع بازار با استفاده از core i9 14900K تست گرفتیم و نتایج اون رو ثبت کردیم. هر سه این خنک کننده‌ها که به اسم اونها در ابلا اشاره شد در زیر ۶۰ ثانیه به دمای ۱۰۰ درجه رسیدن و به همین دلیل عملکرد پردازنده محدود شد. بالاترین مصرف برق به دست اومده برای این سه کولر برای ریوجین ۳ ثبت شد با مصرق ۳۲۰ وات. همچنین در این تست امتیاز مولتی کور به دست اومده ۴۱۰۰۰ ثبت شد. دو کولر دیگه با اختلاف عملکرد بدتری داشتن. پس از انجام این بنچمارک‌ها، نوبت به تست اکستریم کولینگ رسید. تیم PCMOD با استفاده از ابزارهای مختلف پوشش رویی CPU رو باز کردن و با اضافه کردن لیکویید متال و سپس بستن واتربلاک روی آن تست رو آغاز کردن.

در این تست که بیش از ۷ بار انجام شد و تست آخر یک بنچمارک ۳۰ دقیقه‌ای بود سیستم اکستریم کولینگ تونست دمای این پردازنده رو زیر ۹۰ درجه نگه داره و به طور مداوم اسکور بالای ۴۱۰۰۰ داشته باشه. در این زمان مصرف برق از ۳۴۰ وات بالاتر نرفت (دیدن نتایج در ویدئو مستند کوتاه بررسی سیستم اکستریم کولینگ) اما باید توجه داشته باشید که پردازنده به پردازنده متفاوته و اگر با دنیای سخت افزار و CPUها به خوبی آشنا باشید می‌دونید که رفتار هر پردازنده میتونه با یک مدل مشابه متفاوت باشه. همچنین لازم به ذکره که بیشترین فرکانس ثبت شده برای هسته‌های P به ۵.۸ گیگاهرتز رسید که با اعمال برخی تغییرات نرم افزاری و سخت افزاری دیگه مانند اضافه کردن لیکویید متال و تنطیمات مصرف برق پردازنده میشه اون رو به ۶ گیگاهرتز رسوند.

اما سیستم اکستریم کولینگ برای چه کسانی مناسبه؟! همونطور که PCMOD در رسانه خود درباره این موضوع صحبت کرد، این یک راه‌حل برای خنک کردن داغ‌ترین پردازنده حال حاضر دنیاست و برای کسانی مناسبه که قصد دارن از تمام توان پردازنده یعنی ۴۰۰ وات استفاده و به صورت نامحدود از سیستمی که تحت بار کاری زیادی قرار داره عملکرد خوبی دریافت کنن. برای مثال سیستم‌هایی که نیازه ساعات زیادی رو زیر بار رندر بگذرونن. از طرفی رسیدن به این امتیاز و این دما دست‌آوردی در این حوزه محسوب میشه که ما تا به حال به اون نپرداختیم. اما وجود کسانی که دست به اجرا و عمل می‌زنن همیشه برای ما جالب، پیشرونده و محترم بوده تا بلکه در این حوزه شاهد پیشرفت‌های بیشتری باشیم. درواقع این نوعی ارزش محسوب میشه که از وجود یک راه‌حل برای خنک کردن پردازنده‌های سیستم‎‌های بالارده در سطح جهانی خبر میده. به این معنی که می‌تونیم اگر بخوایم بر لبه تکنولوژی قدم برداریم و پابه‌پای افراد حرفه‌ای جهانی از همون سیستم‌ها با همون قطعات و بالاترین پرفورمنس استفاده کنیم. پس متوجه شدیم که استفاده از این سیستم با توجه به این توضیحات لزومی نداره که برای هر کاربری مناسب باشه. امیدواریم به زودی شاهد اتفاقات جذاب و جدید دیگه‌ای در این حوزه توسط این تیم و باقی افراد فعال در این مارکت باشیم.

Reported by: Mehrana Isapour, Mohsen Khodabakhsh