پردازنده i5 13600K اینتل؛ بررسی و راهنمای خرید

پردازنده i5 13600K اینتل، سی پی یو میان رده این شرکته که عملکرد خیلی خوبی از خودش در بسیاری از عملیات‌ها نشون میده. این پردازنده بر اساس لیتوگرافی ۱۰ نانومتری اینتل تولید شده و از معماری هیبرید این شرکت بهره می‌بره. به عقیده خیلی‌ها، این پردازنده بهترین نسبت قیمت به قدرت رو داره و مثل 12600K، یکی از بهترین پردازنده‌هاییه که در سال ۲۰۲۲ معرفی شده. با بنچفا برای بررسی این پردازنده و مقایسه اون با پردازنده‌های دیگه همراه باشید.

معرفی پردازنده اینتل 13600K

پردازنده 13600K ارزون‌ترین پردازنده در بین پردازنده‌های سری K نسل ۱۳ اینتله که ۳۳۰ دلار قیمت داره. پردازنده i5 13600K اینتل جانشین بر حق پردازنده 12600K به حساب میاد و تغییرات مثبت زیادی نسبت به اون داره. اول از همه، این پردازنده ۴ هسته یا یک ماژول هسته بهینه E core بیشتر داره (هسته‌های E core در ماژول تولید میشن و در هر ماژول ۴ هسته هست). تغییر بعدی اون، در حافظه کشه. 13600K مقدار بیشتری حافظه کش داره؛ حافظه L2 هسته‌های P core به ۲ مگابایت رسیدن، و  هسته‌های E core هم به ازای هر ماژول، ۴ مگابایت حافظه کش L2 دارن، که به مجموع ۸ مگابایت می‌رسه. حافظه کش L3 این پردازنده هم ۴ مگابایت نسبت به 12600K افزایش داشته و به میزان ۲۴ مگابایت رسیده. در مجموع، پردازنده i5 13600K اینتل نسبت به 12600K، افزایش ۴۹ درصدی در میزان کش داشته. این تغییر می‌تونه با توجه به موفقیت بزرگ پردازنده 5800X3D با استفاده از کش بیشتر باشه، اما با توجه به اینکه طراحی پردازنده‌ها بیش از یک سال طول می‌کشه، احتمالا این تغییر فقط یک پیشرفت بین نسلی به حساب میاد.

سوکت پردازنده‌های نسل ۱۳، همون LGA 1700 که با نسل ۱۲ معرفی شده. اینتل از مادربردهای سری Z790 هم در کنار پردازنده‌های نسل ۱۳ معرفی کرد اما شما می‌تونید از همون مادربردهای سری ۶۰۰ با یک ارتقای بایوس استفاده کنید، البته از سریع‌ترین اینترفیس‌ها بهره نمی‌برید که با توجه به اینکه هنوز اینترفیس PCIe 5.0 به خوبی جا نیفتاده و فقط ۲-۳ حافظه SSD وجود دارن که از اون استفاده می‌کنن، چیزی رو از دست نمی‌دید.

یکی از بزرگ‌ترین پیشرفت‌های نسل ۱۳، پشتیبانی از رم‌های سریع‌تره. این تغییر فقط شامل برخی از پردازنده‌های نسل ۱۳ میشه، پردازنده ۱۳۶۰۰ و بالاتر. این پردازنده‌ها حالا می‌تونن سرعت رم ۵۶۰۰ مگاترنسفر بر ثانیه داشته باشن، ۶۰۰ مگاهرتز بیشتر از نسل ۱۲ و بیشتر از تمام پردازنده‌های سری ۷۰۰۰ ای ام دیه، البته باید ببینیم AMD با آپدیت AGESA به چه سرعتی از رم دست پیدا می‌کنه، اما با هر چقدر تلاش بازهم به قدرت IO اینتل نمی‌رسه.

تغییر بزرگ بعدی نسل ۱۳، پیشرفت زیاد سرعت پردازنده‌هاست. پردازنده 13900K به سرعت تحسین‌برانگیز ۵.۸ گیگاهرتز بوست میشد، البته این کار رو با مصرف ۳۰۰ وات برق انجام میداد. هسته‌های P core پردازنده 13600K اینتل به سرعت ۵.۱ گیگاهرتز بوست میشه، ۲۰۰ مگاهرتز بیشتر از 12900K. هسته‌های E core این پردازنده هم به ۳.۹ گیگاهرتز بوست میشن، ۳۰۰ مگاهرتز بیشتر از نسل قبل. اینتل در این سری برای پایین آوردن مصرف برق در حالت idle، حداقل سرعت پردازنده رو پایین آورده تا فقط برای روشن نگه داشتن صفحه، پردازنده برق زیادی مصرف نکنه.

نسل ۱۳ مثل نسل ۱۲، هم از رم DDR4 و هم DDR5 پشتیبانی می‌کنه، آپشنی که سری ۷۰۰۰ AMD نداره. البته استفاده از رم DDR4 عملکرد پردازنده رو به شدت محدود می‌کنه و بهتره از رم‌های DDR5 برای عملکرد بهتر استفاده کنید.

نسل ۱۳ اینتل از اینترفیس PCIe 5 هم پشتیبانی می‌کنه، اما این اینترفیس همونطور که گفتم هنوز به خوبی جا نیفتاده و بیشتر آینده‌نگری اینتل محسوب میشه.

اما این‌ها همگی توضیحات و معرفی این پردازنده بود. برای اینکه ببینیم این پردازنده واقعا چطوریه و عملکرد اون رو بسنجیم، باید از اون بنچمارک بگیریم و اونو با پردازنده‌های دیگه مقایسه کنیم. بدون اتلاف وقت بیشتر، بریم سراغ بنچمارک‌ها

مصرف برق پردازنده 13600K

اول از همه نگاهی داشته باشیم به مصرف برق این پردازنده. این پردازنده با لیتوگرافی ۱۰ نانومتری اینتل ساخته شده، پس نباید انتظار مصرف برق پایینی از اون داشته باشیم.

پردازنده 13600K اینتل در مصرف ۱۰۰%، حدود ۱۶۰ وات برق مصرف می‌کنه، که از مصرف اعلامی خود اینتل یعنی ۱۸۱ وات کمتره! دلیل این عملکرد مشخص نیست اما می‌تونه به‌خاطر تفاوت شرایط تست باشه. این پردازنده حدود ۵۰ وات برق بیشتری نسبت به 12600K مصرف می‌کنه، که با توجه به اینکه از همون لیتوگرافی استفاده می‌‌کنه و تنها سرعت و قدرتش بیشتر شده، عجیب نیست. به هرحال مصرف این پردازنده نسبت به 13900K و 13700K کمتره، و اون رو به پردازنده بهینه‌تری تبدیل می‌‌کنه.

چارت بالا تست بهینگی مصرف انرژیه. در این تست محاسبه میشه که برای انجام یک کار مشخص، که اینجا رندر گرفتن لوگوی رسانه Gamers Nexus هست،  پردازنده چقدر برق مصرف میکنه. در این تست، می‌بینیم که 13600K در بین 12700K و 12600K قرار داره. این آماری خیلی خوب برای اینتله که تونسته مصرف برق رو در حدود نسل قبل نگه داره، درحالیکه عملکرد رو بهتر کنه. پردازنده 13900K با مصرف بیشتری این کار رو انجام میده، اما سریع‌تر هم اینکار رو می‌کنه. به هرحال مصرف ۲۹۵ واتی 13900K، اونو به پردازنده نامناسبی تبدیل می‌کنه.

بنچمارک‌های پردازنده 13600K

اول از همه، با اپلیکیشن‌های بنچمارک شروع می‌کنیم. هدف ما از این بنچمارک‌ها، اینه که ببینیم پردازنده‌ها در عملیات‌های رندرینگ چه عملکردی رو به نمایش می‌ذارن و در مقایسه با پردازنده‌های دیگه، چه امتیازاتی ثبت می‌کنن.

اول از همه‌ سراغ بررسی نتایج اپلیکیشن Cinebench میریم. این اپ معروف‌ترین و یکی از معتبرترین اپلیکیشن‌ها برای تست استرس پردازنده‌ست. در این تست می‌بینیم که پردازنده 13600K اینتل، در نیمه بالای جدول قرار داره، آمار خیلی خوبی برای این پردازنده. در مقایسه با نسل قبل، این پردازنده از 12700K هم عملکرد بهتری نشون داده و با توجه به مصرف برق برابر این دو پردازنده، پیشرفت بزرگی برای تفاوت یک نسل محسوب میشه! در مقایسه با پردازنده‌های AMD، این پردازنده از 7600X که در یک بازه قیمتی با هم قرار دارن، ۵۳ درصد عملکرد بهتری داره! این نتیجه نشون میده که هسته‌های E core پردازنده‌های اینتل تفاوت خیلی زیادی ایجاد می‌کنن و 13600K حتی از 7700X که ۸ هسته داره هم ۱۷ درصد قدرتمندتره. البته پردازنده 13600K اینتل از هر دو پردازنده AMD مصرف برق بیشتری داره، اما برتری قدرتی به حدی هست که این مصرف بیشتر به چشم نیاد.

عملکرد پردازنده i5 13600K اینتل در استفاده از فتوشاپ

در تست عملیات تک‌هسته‌ای، می‌بینیم که پردازنده 13600K پیشرفت چشمگیری داشته و با پردازنده‌های بالارده‌تر تقریبا در یک سطحه. همچنان این پردازنده فاصله خودش با 7700X و 7600X رو حفظ کرده، اما همه این پردازنده‌ها تقریبا عملکرد یکسانی نشون دادن.

در تست فشرده‌سازی اپلیکیشن ۷-Zip، می‌بینیم پردازنده 13600K تنها مقداری کندتر از 12700K و 12900K هست. در مقایسه با پردازنده‌های AMD، این پردازنده ۷ درصد سریع‌تر از 7700X و ۳۶ درصد سریع‌تر از پردازنده همرده‌ش، یعنی 7600X هست!

پردازنده‌های AMD در تست استخراج اطلاعات این اپ عملکرد بهتری دارن، و همونطور که می‌‌بینید 7700X حدود ۷ درصد سریع‌‌تر از پردازنده 13600K هست، اما همچنان 13600K عملکرد بهتری نسبت به 7600X داره و ۲۰ درصد سریع‌تر از اونه. همچنان در مقایسه با نسل قبل، 13600K عملکرد فوق‌العاده‌ای نشون میده و تنها ۹ درصد از پردازنده بالارده نسل قبل یعنی 12900K سرعت کمتری داره! آماری خیلی خوب برای اینتل.

دیگه آمار دارن تماما به نفع اینتل میشن! در تست رندر بلندر هم با اینکه پردازنده‌های بالارده AMD جزو بهترین‌ها بودن، اما پردازنده 13600K به راحتی با ۳۷ درصد برتری، رندر رو ۲۳۷ ثانیه سریع‌تر از 7600X تموم کرده. با توجه به اینکه این پردازنده مصرف برق کمتری نسبت به 13700K و 13900K داره، این پردازنده از نظر من عملکرد بهتری داره، چون خیلی بهینه‌تر از اون‌ها کار می‌کنه، چیزی که در تست بهینگی هم دیدیم.

 در تست رندر پریمیر، پردازنده‌های AMD عموما عملکرد خیلی خوبی از خودشون نشون میدن و اینجا هم این اثبات میشه. این‌‎بار پردازنده 7700X با ۱۱ درصد سرعت بیشتر، عملکرد بهتری ارائه داده. اما 7700X حدود ۸۰ دلار گرون‌تر از پردازنده 13600K هست، پس معیار مقایسه ما باید 7600X باشه که ۳۰۰ دلار قیمت داره و رقبل مستقیم این پردازنده ۳۲۰ دلاری محسوب میشه. در مقایسه این دو پردازنده، می‌بینیم که 13600K حدود ۱۴ درصد عملکرد بهتری نسبت به 7600X داره، که بار دیگه برتری اینتل در پردازنده‌های میان‌رده رو نشون میده.

و بالاخره به تستی رسیدیم که پردازنده 13600K عقب افتاد! در تست عملکرد فتوشاپ، تمام پردازنده‌های سری ۷۰۰۰ AMD از 13600K عملکرد بهتری ثبت کردن، اما نکته‌ای که هست، اینه که 7700X از 7950X امتیاز بهتری گرفته! این می‌تونه به‌خاطر این باشه که این پردازنده تنها یک CCD داره و نیازی به ارسال اطلاعات با استفاده از Infinity Fabric به CCD دیگه نداره. به هرحال در این تست 7600X با تفاوت خیلی بزرگ ۳ درصدی نسبت به پردازنده 13600K، بالاتر از این پردازنده قرار گرفته.

حالا که خیالمون راحت شد که فن‌های AMD به خاطر عقب افتادن 7600X در این تست‌ها به ما حمله نمی‌کنن، بریم سراغ تست‌های گیمینگ.

بنچمارک‌های گیمینگ پردازنده 13600K

در بازی‌ها، هسته‌های E core پردازنده‌های اینتل کار زیادی انجام نمیدن، به‌خاطر همین با وجود ۸ هسته E core در پردازنده 13600K، شاهد اختلاف فاحشی با پردازنده 7600X نیستیم. همچنین این تست‌ها با ۳۲ گیگابایت رم DDR5 6000 برای AMD و ۳۲ گیگابایت رم DDR5 6400 و همچنین DDR4 3600 انجام شدن، اینطوری می‌تونید تفاوت سرعت این پردازنده با رم DDR4 و DDR5 رو ببینید.

تست‌ها رو با بازی Watch Dogs: Legion شروع می‌کنیم. در این بازی، هر دو پردازنده 13600K و 7600X عملکردی شبیه به هم داشتن، و 13600K حدود ۵ درصد فریم‌ریت بهتری داشته. در استفاده از DDR4، شاهد افت ۱۸ درصدی عملکرد بودیم، که کاهشی چشمگیر در فریم‌ریته. پردازنده 5800X3D هم که الان دیگه ۱ سال از عرضه‌ش گذشته، همچنان عملکرد خوبی رو به نمایش می‌ذاره و عملکردی برابر با 13700K داره.

بازی Hitman عملکرد بهتری روی پلتفرم AMD نسبت به پلتفرم اینتل داره، و همونطور که می‌بینیم، 7600X در این عنوان عملکرد بهتری نسبت به 13700K و 13600K داشته. این مربوط به نحوه بهره بردن موتور بازی از پردازنده‌ست. به هرحال این بازی روی تمام پردازنده‌های این چارت، حتی 10600K که ماه دیگه تولید ۳ سالگیش رو جشن می‌گیره، فریم‌ریت خوبی ارائه داده. در مقایسه عملکرد DDR4 و DDR5 شاهد افت ۷ درصدی عملکرد با رم‌های DDR4 3600 هستیم، به همراه ۱۴ درصد افت در یک درصد حداقل فریم‌ها.

در بازی Far Cry 6 پردازنده 13600K و 7600X هر دو ۱۸۰ فریم بر ثانیه به نمایش گذاشتن، اما ۱% حداقل فریم‌ها با 13600K بهتر بود و شاهد ۸ درصد فریم تایم بهتری بودیم. در این عنوان DDR4 هم تفاوت زیادی ایجاد نکرد و در هرحال این بازی عملکرد خوبی رو به نمایش گذاشت.

در بازی F1 2022 باز هم عملکرد تقریبا یکسانی رو می‌بینیم، اما با استفاده از رم DDR5 می‌بینیم که پردازنده 13600K حدود ۲ درصد عملکرد بهتری داره و با پرچمدار نسل پیش، 12900K برابره.

بازی Spiderman Remastered عنوان سنگینیه، اما به خوبی بهینه‌سازی شده. در این بازی تمام پردازنده‌های امروزی نزدیک به هم بودن، و 7600X و 13600K هم عملکردی شبیه به هم داشتن. در این بازی 13900K عملکرد خیلی بهتری نسبت به مدل i5 و i7 داشت و این دو کمی از این پردازنده قدرتمند عقب افتادن.

در بازی Shadow of The Tomb Raider پردازنده‌های 13700K و 13900K اینتل اول چارت رو تصاحب کردن، و بعد اون‌‌ها پردازنده‌های AMD هستن ک همگی تقریبا عملکرد برابری ثبت کردن.در این تست، 13600K تقریبا با 12900K برابره و حدود ۳ درصد فریم‌ریت بهتری نسبت به 7600X داره، باز هم آمار خیلی خوبی برای اینتل. در این چارت می‌بینیم که پردازنده 13700K با استفاده از حافظه DDR4 عملکرد ضعیف‌تری از 13600K داره!  این نشون میده که در این عنوان حافظه رم خیلی مهم‌تر پردازنده‌ایه که استفاده می‌کنید، چون همه پردازنده‌ها عملکرد قابل قبولی داشتن.

Horizon Zero Dawn هم عنوانیه که روی پردازنده‌های AMD بهتر از پردازنده‌های اینتل اجرا میشه، خیلی بهتر! مقایسه پردازنده‌های اینتل با AMD در این عنوان کار درستی نیست، چون موتور بازی رفتار عجیبی داره. به هرحال، پردازنده i5 13600K اینتل حدود ۲۴ درصد ضعیف‌تر از 7600X در این بازی بود، و در استفاده از رم DDR4 هم تفاوت زیادی رو نمی‌بینیم.

بازی Cyberpunk 2077 بهتر تفاوت‌ها رو به نمایش می‌ذاره، اما همچنان چون کارت گرافیک قدرتمندی داریم، پردازنده‌ها عملکرد تقریبا یکسانی داشتن. پردازنده 13600K در این بازی عملکردی برابر با 7950X و 7700X داشت، و ۲ درصد از 7600X سریع‌تر بود. بزرگ‌ترین تغییر رو در استفاده از رم DDR4 می‌بینیم، که تمام پردازنده‌های نسل ۱۳ اینتل با استفاده از رم DDR4 حدودا ۱۲-۱۳ درصد عملکرد ضعیف‌تری به نمایش می‌ذاره.  

نتیجه بنچمارک‌ها

بنچمارک‌هایی که رسانه Techspot آماده کرده بود، ۱۲ بازی مختلف تست شده بود. با توجه به اینکه عملکرد این پردازنده‌ها در خیلی از بازی‌ها یکیه و تفاوت خاصی به وجود نمیاد، بهتره سراغ نتیجه کل این بنچمارک‌ها بریم.

در رزولوشن 1080p، می‌بینیم که پردازنده 7600X به طور میانگین فریم‌ریت بالاتری نسبت به پردازنده 13600K داره. با استفاده از رم DDR4 تفاوت بین این دو پردازنده از ۳ درصد به ۹ درصد می‌رسه.

در رزولوشن 1440p، این تفاوت همچنان سر جاشه و 7600X حدودا ۴ درصد سریع‌تر از پردازنده 13600K هست.

نتیجه‌گیری: آیا پردازنده 13600K اینتل ارزش خرید داره؟

ما اینجا تمام پردازنده‌های سری ۷۰۰۰ AMD رو با پردازنده‌های سری K اینتل مقایسه کردیم. در این مقایسه‌ها عملکرد عجیبی رو در میان‌رده‌ها دیدیم. پردازنده 7600X شرکت AMD، در بازی‌ها به طور میانگین عملکرد بهتری داره، اما در عملیات‌های دیگه مثل رندر و فشرده‌سازی فایل، پردازنده i5 13600K اینتل با ۸ هسته E core، عملکرد بهتری رو نسبت به 7600X نشون میده. از طرف دیگه، مصرف برق پردازنده‌های نسل ۱۳ اینتل نسبت به رقبای تیم قرمز، خیلی بیشتره، و اون هم به دلیل استفاده از لیتوگرافی ۱۰ نانومتریه. این به این معنی نیست که این پردازنده‌ها ضعیف‌ترن، فقط به این معنیه که در مصرف انرژی بهینه نیستن.

طبق بررسی ما، پردازنده 7600X امروز به قیمت ۲۴۰ دلار، پردازنده 13600K هم با قیمت ۳۰۰ دلار معامله میشه، که تفاوت این دو کارت رو به ۶۰ دلار رسونده. ۶۰ دلار تفاوت بزرگیه و به راحتی می‌تونه تصمیم شما رو عوض کنه، اما بهتره بقیه زوایای این پردازنده‌ها رو مقایسه کنید.

خرید هر یک از این پردازنده‌ها، بیشتر به مصرف شما بستگی داره تا هرچیز دیگه. اگه هدفتون صرفا بازی کردنه، پیشنهاد ما 7600X ای ام دیه، اما اگه کارهای دیگه‌ای هم دارید و مالتی‌تسک براتون مهمه، پردازنده 13600K اینتل انتخاب بهتریه.

نکته دیگه‌ای که وجود داره، خنک‌کنندگی این دو پردازنده‌ست. پردازنده‌های سری ۷۰۰۰ AMD و نسل ۱۳ اینتل همگی حاضرن تا جایی که می‌تونن برق بیشتری مصرف کنن تا عملکرد شما رو کمی بهبود ببخشن، که همین باعث میشه خنک کردن اون‌ها سخت باشه. برای خنک کردن این پردازنده‌ها به خنک‌کننده‌های خوبی مثل یک رادیاتور ۳۶۰ میلی‌متری یا یک کولر بادی قدرتمند نیاز دارید.

از نظر پلتفرمی هم موقعیت عجیبی وجود داره. ما می‌دونیم AMD گفته که پلتفرم AM5 که سری ۷۰۰۰ از اون بهره می‌بره، حداقل تا سال ۲۰۲۵ ساپورت میشه و از اون استفاده می‌کنه، در حالیکه اینتل در نسل بعد به سراغ یک چیپست و معماری دیگه میره و این سری از مادربردهاش دیگه قابل استفاده نیستن. AMD قبلا نشون داده که از میشه از یک سری مادربرد برای چند سری پردازنده استفاده کرد که به لطف استفاده از معماری چیپلت پردازنده‌ست.

در مقایسه 13600K با رم DDR4 و رم DDR5، دیدیم که تفاوت این پردازنده از قبل هم بیشتر میشه و استفاده از رم DDR4 با این پردازنده اصلا کار عاقلانه‌ای نیست، چرا که بخش زیادی از عملکرد پردازنده رو از دست می‌دید. این عملکرد از دست رفته می‌تونه کمتر از ۱ درصد باشه، و یا بیش از ۱۰ درصد! با توجه به پایین اومدن قیمت حافظه رم DDR5، بهتره دیگه از رم DDR4 دوری کنید، لااقل برای پردازنده‌های سری K اینتل.

 نظر شما چیه؟ پردازنده‌های اینتل رو ترجیح میدید یا AMD؟