بررسی و راهنمای خرید پردازنده 13900KS: سریع‌ترین پردازنده دنیا!

پردازنده ۱۳۹۰۰KS با سرعت توربو ۶ گیگاهرتزی، رکورددار سرعت پردازنده‌های دسکتاپه. اما آیا این افزایش سرعت جزئی در مقابل افزایش قیمت ۱۲۰ دلاری نسبت به مدل پایه ۱۳۹۰۰K، اصلا ارزش داره یا نه؟ امروز در بنچفا می‌خوایم نگاهی به نتایج بنچمارک‌های این پردازنده داشته باشیم و به این سوال پاسخ بدیم. با بررسی پردازنده ۱۳۹۰۰KSبا بنچفا همراه باشید.

قبل از اینکه به بررسی پردازنده بپردازیم باید بدونید که نسل ۱۳ پردازنده‌های اینتل با پیشرفت‌های جزئی نسبت به نسل ۱۲ در سال ۲۰۲۲ عرضه شدن. بزرگ‌ترین تغییرات این نسل اینتل، بیشتر شدن تعداد هسته‌های بهینه E-core و سرعت بیشتر این پردازنده‌ها بود. اینتل این تغییرات رو بدون افزایش قیمت اعمال کرد، اما در ازای مصرف برق بیشتر بود. پردازنده ۱۳۹۰۰K که یکی از بهترین پردازنده‌های گیمینگ به حساب میاد، ۳۰۰ وات مصرف برق داره! این مصرف برق بالا علاوه بر بالا بردن هزینه برق (با توجه به تصاعدی بودن هزینه برق، این پردازنده اصلا توجیه اقتصادی نداره) باعث شده این پردازنده به سیستم خنک‌کننده قدرتمندی هم نیاز داشته باشه. اما گویا این‌ها برای اینتل کافی نبود و نسخه Special Edition این پردازنده رو هم عرضه کرده!

عرضه عجیب پردازنده Core i9-13900KS

پردازنده Core i9-13900KS در زمانی عرضه شد که اینتل با ۱۳۹۰۰K رکورددار پرسرعت‌ترین پردازنده کلاس دسکتاپ بود به همین دلیل، عرضه این پردازنده می‌تونه تنها یک دلیل داشته باشه: رقابت با کش سه‌بعدی پردازنده‌های سری ۷۰۰۰  AMD.

از سال ۲۰۲۲ و عرضه پردازنده ۵۸۰۰X3D، دیدیم که ای ام دی توان بالایی رو در بازی‌ها به نمایش می‌ذاره. این پردازنده به حدی در بازی‌ها قدرتمند بود که اینتل رو مجبور به عرضه زود هنگام پردازنده ۱۲۹۰۰KS با قیمت باورنکردنی ۷۴۰ دلار شد. ۵۸۰۰X3D با قیمت تنها ۴۵۰ دلار عرضه شد و خنک کردن راحت‌تر و عملکرد بهتر در بازی‌ها، اون رو نسبت به پردازنده‌های اینتل جالب‌تر کرد. حالا باز هم اینتل برای رقابت با پردازنده‌های کش سه بعدی سری ۷۰۰۰ ای ام دی، مدل Special Edition قدرتمندترین پردازنده‌ش رو عرضه کرده، اما این‌بار کار سخت‌تری در پیش داره. ۱۳۹۰۰KS پیشرفت کمی نسبت به مدل پایه داره و خنک کردن اون کار سختیه، و این‌بار ای ام دی سه پردازنده با کش سه بعدی معرفی کرده! البته باید گفت که اینتل با توجه به استفاده بهینه از هسته‌های بهینه E core، عملکرد بهتری در کارهای سنگین مثل رندر و تدوین داره، چیزی که پردازنده‌های کش سه بعدی ای ام دی کم دارن.

نگاهی به پردازنده Core i9-13900KS

اینتل ۱۳۹۰۰KS رو به ترکیب مدل پایه این پردازنده مجهز کرده، ۸ هسته P core قدرتمند، ۱۶ هسته E core  بهینه به همراه مجموعا ۶۸ مگابایت حافظه کش. هردوی این پردازنده‌ها از مموری‌های DDR4 و DDR5 پشتیبانی می‌کنن و تنها تفاوت، در مصرف برق و سرعتشونه. مصرف برق ۱۳۹۰۰K به ۲۹۵ وات می‌رسید تا سرعت ۵.۸ گیگاهرتزی داشته باشه، مصرف برق ۱۳۹۰۰KS به ۳۲۰ وات رسیده تا به سرعت ۶ گیگاهرتز برسه. البته رسیدن به این سرعت به لطف بهره‌وری از تکنولوژی Thermal Velocity Boost روی تنها ۲ هسته امکان‌پذیره. این تکنولوژی به پردازنده اجازه میده در صورت تداوم عملیاتی که داره از تمام توان پردازنده استفاده می‌کنه و پردازنده همچنان زیر ۷۰ درجه سانتیگراده، دو هسته P core رو به سرعت ۶ گیگاهرتز برسونه تا عملیات سریع‌تر انجام بشه. البته با توجه به عملیات در حال انجام و نحوه بهره‌وری از پردازنده، این سرعت و زمان استفاده از سرعت ۶ گیگاهرتز تفاوت می‌کنه و اکثر مواقع پردازنده همچنان تنها به سرعت ۵.۸ گیگاهرتز می‌رسه. عملکرد هسته‌های E core تفاوتی نکرده و رفتاری مشابه با پردازنده ۱۳۹۰۰K دارن. این هسته‌ها در زمان اجرای برنامه‌ها در پس‌زمینه و یا پردازش‌های سنگین شروع به کار می‌کنن و سرعت پایه ۲.۲ گیگاهرتز و بوست ۴.۳ گیگاهرتز دارن.

آیا پردازنده Core i9-13900KS ارزش خرید داره؟

همونطور که گفتیم، این پردازنده ۷۰۰ دلار قیمت داره و با این افزایش قیمت هنگفت، نسبت به ۱۳۹۰۰K تفاوت چندانی نداره اما با این‌حال، از ۱۲۹۰۰KS با قیمت ۷۴۰ دلار نه تنها قدرتمندتر، بلکه صرفه بهتری داره. پردازنده‌های نسل ۱۳ اینتل، عملکرد خیلی بهتری به نسل ۱۲ دارن و در مصرف برق کمتر، عملکرد خیلی بهتری به شما ارائه میدن. به طور کلی، اگه پردازنده‌های بالارده و یا میان‌رده نسل ۱۲ اینتل و یا سری ۵۰۰۰ ای ام دی رو دارید، خرید ۱۳۹۰۰KS و یا پردازنده‌های دیگه نسل ۱۳ اینتل توجیح اقتصادی نداره؛ اما اگر از پلتفرمی قدیمی‌تر قصد ارتقا دارید، پیشنهاد ما ۱۳۶۰۰K و یا ۱۳۷۰۰K هست. ۱۳۹۰۰K و ۱۳۹۰۰KS تنها برای کاربرانی که قصد استفاده از تمام قدرت پردازنده رو دارن و از این طریق کسب درآمد دارن، پردازنده خوبی محسوب میشه چون با مصرف و قیمت و سختی خنک کردن این پردازنده، ۱۳۹۰۰KS اصلا انتخاب خوبی برای کاربران معمولی نیست و فقط برای کسانی که قصد اورکلاک این پردازنده رو دارن، انتخاب خوبیه.

اینم در نظر داشته باشید که برای برق‌رسانی به پردازنده‌ای که ۳۲۰ وات برق مصرف می‌کنه، به مادربردهای بالارده سری Z احتیاج دارید که از پروفایل Extreme Power Profile پشتیبانی کنن. این گزینه تنها در مادربردهای بالارده Z690 و Z790 وجود داره، بهتره که قبل اقدام برای خرید ۱۳۹۰۰KS، ساپورت از این پردازنده رو روی مادربردتون چک کنید.

توضیحاتی درمورد دمای پردازنده Core i9-13900KS

همونطور که گفتیم به خاطر مصرف بالای ۳۲۰ واتی، این پردازنده گرمای بالایی تولید می‌کنه. هردو پردازنده ۱۳۹۰۰KS و ۱۳۹۰۰K رفتار دمای یکسانی دارن و اینتل با تکنولوژی Adaptive Boost Technology، به اون‌ها اجازه میده در مصارف مختلف به سرعت مختلفی برسن. این تکنولوژی مثل یک اورکلاک اتومات عمل می‌کنه، منتها به پردازنده اجازه میده به نهایت سرعت مجازش برسه نه اینکه از اون بالاتر بره. در این الگوریتم، پردازنده در عملیات‌ها با دمای ۱۰۰ درجه سانتیگراد فعالیت می‌کنه. اگه که دما پایین‌تر از ۱۰۰ درجه بود، پردازنده مصرف برقش رو افزایش میده تا سرعتش بالاتر بره و به دمای ۱۰۰ درجه سانتیگراد برسه. این رفتار برای پردازنده عادیه و بخشی از دلیلیه که به این سرعت بالا می‌رسن. پردازنده‌های AMD 7000 Series هم رفتاری مشابه دارن و در همون ابتدای شروع به کار، به دمای ۹۵ درجه سانتیگراد می‌رسن. این رفتار درسته که به نفع ما نیست و طول عمر خنک‌کننده‌ها رو کاهش میده، اما کار پردازنده‌ها و تولیدکننده‌ها رو راحت می‌کنه.

اینتل گفته که پردازنده ۱۳۹۰۰KS موقعی که از خنک‌کننده مایع AIO 360 میلی‌متری استفاده کنید، می‌تونه تمام پتانسیلش رو به شما نشون بده. البته منابع مختلفی تایید کردن که با استفاده از یک کولر AIO 280 میلی‌متری هم این پردازنده به نهایت توانش می‌رسه و با تقریبا هر کولری، به دمای ۱۰۰ درجه می‌رسه. به هرحال این پردازنده برای مدت طولانی روی سرعت ۶ گیگاهرتز نمی‌مونه تا آسیبی به سیلیکون نرسه، اما بهتره برای عملکرد بهتر، از یک کولر بالارده استفاده کنید، مثل کولر H170i Elite کورسیر و یا Ryuo 3 ایسوس.

نتایج بنچمارک در بررسی پردازنده Core i9-13900KS

در بررسی ۱۳۹۰۰KS می‌بینیم که این پردازنده تا حد زیادی شبیه به ۱۳۹۰۰K عمل می‌کنه که می‌تونید نتایج اون رو اینجا ببینید. به همین خاطر مقایسه این دو پردازنده در بازی‌ها کار بیهوده‌ایه، چون سرعت بالا تنها در کارهای طولانی مثل رندر به کار میاد.

اول از همه، باید نگاهی به بهینگی این پردازنده داشته باشیم. نمودار بالا، نشون‌دهنده میزان انرژی مورد نیاز برای انجام دادن یک کاره و کیلوژول انرژی مصرف شده و زمان اون برای انجام یک کار رو نشون میده و هرچقدر پردازنده به پایین و سمت چپ چارت نزدیک‌تر باشه، یعنی اون پردازنده بهینه‌تره. نقاط قرمز، نشون‌دهنده پردازنده‌های AMD و نقاط آبی نشون‌دهنده پردازنده‌های اینتله. همونطور که می‌بینید، بررسی ۱۳۹۰۰KS نشون مدیه که این پردازنده با مصرف برق بیشتر نسبت به ۱۳۹۰۰K، عملکردی برابر و در بهترین حالت، کمی سریع‌تر ارائه میده. البته زمانی که پردازنده اورکلاک شده تا سرعت ۶ گیگاهرتز رو روی دو هسته P core حفظ کنه، بخش بیشتری از عملیات رو با این سرعت انجام میده که باعث میشه مصرف برق به‌خاطر سرعت بالای انجام کار بهتر هم بشه. اما با این‌حال، هیچکدوم از پردازنده‌های این چارت به خوبی بهینه نشدن تا عملکردی با مصرف برق پایین ارائه بدن.

بنچمارک‌های گیمینگ در بررسی و راهنمای خرید پردازنده Core i9-13900KS

بازی سایبرپانک ۲۰۷۷، پلتفرم اینتل رو نسبت به AMD ترجیح میده. با این‌حال، می‌بینیم بهترین عملکرد در این بازی ازآن پردازنده ۷۰۰ دلاری ۱۳۹۰۰KS نیست، بلکه ۱۳۷۰۰K با ۸ E core کمتر نسبت به این پردازنده و سرعت پایین‌تر، عملکرد خیلی بهتری رو ثبت کرده و ۶ درصد عملکرد بهتری رو ثبت کرده. البته در ۳ نتیجه بالای چارت پردازنده‌ها اورکلاک شدن.  علت این نتایج مشخص نیست اما ممکنه مشکلی در استفاده بهینه از هسته‌های E core باشه.

در بازی Far Cry 6 می‌بینیم که ۱۳۹۰۰KS با ۲ فریم بیشتر از ۱۳۹۰۰K در این چارت پیشتازه. این چارت نشون‌دهنده تفاوت واقعی بین این دو پردازنده‌ست! سه پردازنده بالای این چارت، اورکلاک شدن و توانی بیشتر از حالت عادی ارائه میدن، که اون‌ها در قسمت پایین‌تر چارت قرار گرفتن. در هرحال نمایشی مسخره برای ۱۳۹۰۰KS هست و بیشتر نشون میده که این پردازنده اصلا ارزش اقتصادی نداره.

بازی Red Dead Redemption 2 از کش سه بعدی پردازنده ۵۸۰۰X3D بهره بیشتری تا سرعت بالا می‌بره.  در این چارت دو پردازنده اول پردازنده‌های ۸ هسته‌ای AMD هستن و ۵۸۰۰X3D با ۵ درصد میانگین فریم‌ریت بیشتر نسبت به ۱۳۹۰۰KS، رتبه اول این چارت رو از آن خودش کرده.

بازی Flight Simulator هم عملکردی مشابه RDR 2 ثبت کرده و ۵۸۰۰X3D با ۱۱ درصد میانگین فریم‌ریت بهتر از ۱۳۹۰۰KS، در صدر جدوله. در این چارت پردازنده ۱۳۹۰۰KS اورکلاک شده نسبت به ۱۳۹۰۰K اورکلاک شده، ۳ فریم اضافه‌تر به شما ارائه میده. این پیشرفت چشمگیر، در ازای مصرف برق بیشتر و حرارت بیشتر و قیمت کمرشکنه. باید از اینتل به‌خاطر اینکه انقدر به فکر کاربراست، تشکر کنیم!

این چارت نشون‌دهنده مجموع تست‌های پردازنده Tom’s Hardware هست، که همونطور که در چارت‌های قبلی دیدیم، پردازنده‌های اورکلاک شده ۱۳۹۰۰KS، ۱۳۹۰۰K و ۱۳۷۰۰K بهترین نتیجه‌ها رو تولید کردن، اما تفاوت بین این سه پردازنده، به اندازه تفاوت قیمتی که بین اونها هست نیست! ۱۳۷۰۰K تنها ۴۱۰ دلار قیمت داره که حدود ۳۰۰ دلار کمتر از قیمت ۱۳۹۰۰KS هست و ۶ فریم تفاوت بین این دو، عملا خرج کردن این ۳۰۰ دلار رو بیهوده می‌کنه. اگه قصدتون از خرید یا ارتقای پردازنده صرفا بازیه، پردازنده ۱۳۷۰۰K و ۱۳۶۰۰K و یا پردازنده‌های کش سه‌بعدی سری ۷۰۰۰ AMD انتخاب بهتری برای شماست، مگر اینکه دنبال اون ۱ درصد عملکرد بهتر ۱۳۹۰۰KS هستید.

بنچمارک‌های برنامه‌های رندرینگ و انکود

اولین دلیل اینکه پردازنده‌های بالارده Core i9 و Ryzen 9 اصلا تولید میشن، نیاز برنامه‌های سنگینی مثل اپلیکیشن‌های رندرینگ و تولید محتواست. AMD از همون ابتدا با سری RYZEN به همه نشون داد چقدر در زمینه رندر و استفاده‌های سنگین پلتفرم بهینه و پرتوانیه و بعدا با سری ZEN، یک‌بار دیگه قدرتش رو به رخ کشید. اینتل این‌بار هرچی تو چنته داشته رو کرده، اما همچنان مونده تا به AMD برسه.

چارت بالا، نشون‌دهنده میانگین عملکرد پردازنده‌ها در چند بنچمارک مختلفه. همونطور که می‌بینید، ۱۳۹۰۰KS اورکلاک شده با ۳۲۰ وات مصرف برق، کمتر از یک درصد از پروفایل PBO پردازنده ۷۹۵۰X ای ام دی عملکرد بهتری به نمایش گذاشته. عملکرد بدون اورکلاک این دو پردازنده هم تقریبا شبیه به همه و اختلاف یک امتیاز، نشون‌دهنده برتری خاصی نیست.

در تست چندهسته‌ای Cinebench، پردازنده ۱۳۹۰۰KS با ۰.۴ درصد پیشرفت نسبت به ۱۳۹۰۰K قوی‌تر ظاهر شده. از اونجایی که این پردازنده با هدف اورکلاک تولید شده، با اورکلاک تفاوت این دو پردازنده به ۱ درصد می‌رسه. البته باید اینو در نظر داشته باشید که این دو پردازنده در تمام طول تست Cinebench روی دمای ۱۰۰ درجه کار می‌کنن و به سختی و با قفل کردن سرعت به نهایت توان این پردازنده‌ها می‌رسید. پردازنده‌های AMD عملکرد خوبی رو اینجا ثبت نکردن اما دما و مصرف برق خیلی پایین‌تری برای این امتیازات داشتن. پردازنده ۵۸۰۰X3D هم که یک غول شکست‌ناپذیر برای اینتل در تست‌های گیمینگ محسوب میشه، اینجا با صورت زمین خورده و پایین‌ترین امتیاز رو ثبت کرده. این به‌خاطر اینه که Cinebench از سرعت خالص پردازنده بیشتر بهره می‌بره تا کش سه‌بعدی، و پردازنده ۵۸۰۰X3D سرعت محدودی داره تا کش سه‌بعدی اون به مشکل نخوره.

در تست چند هسته‌ای Cinebench پردازنده ۱۳۹۰۰KS بدون اورکلاک عملکردی تقریبا برابر با ۱۳۹۰۰K ارائه داده. اما با اورکلاک اون شاهد ۳ درصد پیشرفت هستیم که اونو به صدر جدول رسونده. اینجا پردازنده‌های AMD عملکرد بدتری از قبل رو ثبت کردن و ۷۹۵۰X از ۱۳۷۰۰K هم عملکرد ضعیف‌تری رو نشون داده.

در بلندر و در رندر تست Classroom، پردازنده ۷۹۵۰X با ۶ درصد نمونه تولیدی بیشتر عملکرد بهتری نسبت به ۱۳۹۰۰KS داره، که بار دیگه قیمت و جایگیری نامناسب این پردازنده رو در بین پردازنده‌های دیگه اینتل نشون میده. پردازنده ۱۳۹۰۰KS بدون اورکلاک عملا هیچ پیشرفتی نسبت به ۱۳۹۰۰K نداره و با اورکلاک هم پیشرفت اون خیلی چشمگیر نیست.

تست رندرینگ PCMark 10 مثالی از یک عملیاتیه که اینتل از AMD عملکرد فوق‌العاده بهتری داره. در این تست ۱۳۹۰۰KS با ۱۴ درصد از ۷۹۵۰X جلوتره و صدر جدول رو تصاحب کرده. جالبه که در این تست حتی ۱۳۷۰۰K هم عملکرد بهتری نسبت به ۷۹۵۰X داره! این تست نشون میده که یک پردازنده همیشه بهترین نیست و در مواقعی بعضی عملیات‌ها رفتاری دارن که با پردازنده دیگه‌ای عملکرد بهتری داره.

تست FLAC یک تست انکود صدا از WAV به FLAC هست. در این تست اکثر پردازنده‌ها عملکرد یکسانی دارن و تفاوت‌های خیلی ریزی بین پردازنده‌ها می‌بینیم.

اپ SVT-AV1 یک ابزار انکود ویدیو به انکود AV1 هست. در این انکود، می‌بینیم که ۱۳۹۰۰KS با اورکلاک بهترین عملکرد رو داره و با ۲ فریم بیشتر، از ۷۹۵۰X جلوعه.

در همین تست با رزولوشن ۴K، می‌بینیم که ۱۳۹۰۰K اورکلاک شده و ۷۹۵۰X اورکلاک شده در کنار هم بالاتر از ۱۳۹۰۰KS در جدول قرار گرفتن. دلیل این رفتار مشخص نیست، اما ممکنه که این تست از فرکانس بالا بهره زیادی نمی‌بره و نتایج به این شکل درمیان.

تست بالا، تست رندر پریمیره. در این تست پردازنده‌های AMD به استثنای ۵۸۰۰X3D که در تمام تست‌های تولید محتوا عملکرد ضعیفی رو ثبت کرده، عملکرد  بهتری از پردازنده‌های اینتل دارن و ۷۹۵۰X اورکلاک شده از ۱۳۹۰۰KS اورکلاک شده، ۶ درصد امتیاز بهتری داره و در صدر جدول ایستاده. علت اینکه پردازنده‌های اینتل حتی از ۷۷۰۰X هم ضعیف‌تر هستن، نحوه بهره‌وری پریمیر از پردازنده‌هاست که از پردازنده‌های AMD بهتر استفاده می‌کنه.

در ادیت تصاویر، ورق برمی‌گرده و پردازنده‌های اینتل عملکرد بهتری رو ثبت کردن. اینجا ۱۳۹۰۰KS اورکلاک شده ۱۳ درصد قوی‌تر از ۷۹۵۰X اورکلاک شده ظاهر شده، که فاصله زیادیه!

لایتروم از هسته‌های E core هم به خوبی استفاده می‌کنه و به همین دلیل عملکرد خیلی خوبی رو ثبت کرده.

در تست فشرده‌سازی ۷-Zip، پردازنده ۱۳۹۰۰K هم از ۱۳۹۰۰KS عملکرد بهتری داشته و در کل اینتل با تفاوت زیادی در صدره، البته با اورکلاک کردن پردازنده‌ها. بدون اورکلاک، ۱۳۹۰۰KS و ۷۹۵۰X با ۱ درصد تفاوت در کنار هم هستن و قوی‌ترین پردازنده‌های این لیستن.

جمع‌بندی بررسی و راهنمای خرید پردازنده Core i9-13900KS

۱۳۹۰۰KS حالا عنوان سریع‌ترین پردازنده دسکتاپ رو داره، اما تنها ۱ درصد پیشرفت نسبت به ۱۳۹۰۰K، اصلا ارزش ۱۱۰ دلار افزایش قیمت رو نداره! بزرگ‌ترین پیشرفت در عملیات‌های تک‌هسته‌ایه، در این عملیات‌ها ۱۳۹۰۰KS عملکرد خیلی بهتری در مقایسه با ۷۹۵۰X داره، اما در مقایسه با ۱۳۹۰۰K تفاوت اون به تنها ۱ درصد می‌رسه.

در هرحال، ما پردازنده ۱۳۹۰۰KS رو تنها به اورکلاکرها و کسانی که به تک تک ثانیه‌ها و فریم‌هایی که این پردازنده ارائه میده نیاز دارن پیشنهاد می‌دیم. اگر پولتون رو دوست دارید و تفاوت‌های ۱-۲ درصدی براتون اهمیتی ندارن(که نباید داشته باشن!) بهتره که اصلا سراغ این پردازنده نرید و به جاش رم و SSD و یا کارت‌گرافیک‌تون رو ارتقا بدید، چون این قطعات پیشرفت عملکرد بیشتری نسبت به ۲۰۰ مگاهرتز سرعت پردازنده ارائه میدن!

در این مطلب به بررسی پردازنده ۱۳۹۰۰KS پرداختیم. نظر شما درمورد این پردازنده چیه؟ به نظرتون هدف اینتل برای عرضه این پردازنده چیه؟ نظراتتون رو با ما به اشتراک بذارید تا ببینیم می‌تونیم بفهمیم چی تو مغز مسئولین مارکتینگ اینتل می‌گذره یا نه!