در این مقاله می‌خوایم به بررسی مادربرد بالارده ایسوس با چیپست Z790 اینتل بپردازیم. مادربرد ASUS ROG Strix Z790F Gaming WiFi با یک ماژول تنظیم‌کننده ولتاژ که ۱+۱۶ پاوراستیج و هیت‌سینک‌های قدرتمند داره، پشتیبانی از Wi-Fi 6E و Bluetooth v5.3، چیپ صدای ROG SupremeFX و…. به یکی از انتخاب‌های قدرتمند بین مادربرد های بالارده تبدیل شده. اگر قصد خرید ASUS ROG Strix Z790F رو دارید، در ادامه با بنچفا همراه باشید.
بررسی ASUS ROG Z790F در یک نگاه
مدار تنظیم کننده ولتاژ (VRM)
روی مادربرد ASUS ROG Z790F ما ۱۷ پاور استیج (Power Stage) مشاهده می‌کنیم. تعداد پاور استیج رو میشه از روی تعداد همون مکعب‌های طوسی‌رنگی که زیر هیت‌سینک قرار دارن متوجه شد. اگر می‌خواید اطلاعات بیشتری درمورد VRM کسب کنید، پیشنهاد می‌کنم به مقاله‌ی «ولتاژ رگولاتور ماژول (VRM) چیست؟» مراجعه کنید. 😎
معمولا تعداد پاوراستیج برابر تعداد فازه اما ایسوس در صفحه معرفی مشخصات این مادربرد، اعلام کرده که VRM این مادربرد شامل یک مدار با ۱۷ پاور استیج (۱+۱۶) که هرکدوم هم ۹۰ آمپره. اگر گفته خود ایسوس رو ملاک قرار بدیم، این مدار با ۱۶ پاور استیجی که داره (اون بعلاوه یک معمولا برای مموری کنترلر استفاده میشه و ۱۶ تاش به V-Core می‌رسه)، می‌تونه 500A جریان رو با ولتاژ تقریبا زیر ۱.۵ ولت به پردازنده ما برسونه.
«بررسی مادربرد ASUS TUF Gaming Z790-Plus WiFi D4» رو در بنچفا بخونید.
یعنی توانش چیزی در حدود 1500W هستش که یعنی توانی که از پاوراستیج‌های این مادربرد می‌تونه عبور کنه به ۱۵۰۰ وات می‌رسه! این حجم از توان کاملا برای هر نوع پردازنده‌ای با هر نوع اورکلاکی اورکیل حساب میشه، تازه ببینید VRM مادربردهای سری مکسیموس چقدر زیادی قوی هستن. چون هم تعداد پاوراستیج‌هاشون بالاتره و هم آمپریج بیشتری دارن!
اسلات های رم مادربرد ASUS ROG Z790F
مادربرد ASUS ROG Z790F چهار اسلات رم DDR5 داره که تا فرکانس ۷۸۰۰ قابل اورکلاک هستن. البته رسیدن به این فرکانس یا فرکانس‌های نزدیکش به یک ستاپ کاملا پایدار نیاز داره. این پایداری بستگی داره به کیفیت خود مادربرد (بله دو مادربرد یکسان از یک مدل و یک برند می‌تونن کیفیت‌ساخت متفاوتی داشته باشن)، کیفیت ماژول‌های رم، کیفیت پردازنده و سازگاری این سه تا باهم. در اکثر مواقع خصوصا وقتی ۴ تا ماژول رو پر کرده باشید، رسیدن به این فرکانس‌ها غیر‌ممکن میشه و باید به فرکانس‌های پایین‌تر راضی باشید. راستی اینم بگم که حداکثر فرکانسی که بدون اورکلاک دستی می‌تونید بگیرید، همون فرکانسی هستش که روی جعبه و مدل رم قرار داره و با فعال‌سازی XMP بصورت خودکار اورکلاک میشه. اگر نمی‌دونید XMP چیه و چطور فعال میشه، بد نیست به مقاله «XMP چیست و چطور XMP را فعال کنیم؟» یک سری بزنید.
اسلات های M.2
مادربرد ASUS ROG Z790F از ۴ اسلات M.2 برای قرار دادن SSD پشتیبانی می‌کنه. اولین اسلات که نزدیک CPU هست، خط‌های PCIe اش رو مستقیم از CPU می‌گیره و از ۴ خط PCIe Gen 4 پشتیبانی می‌کنه. اسلات دوم تا چهارم این مادربرد، از طریق چیپست و DMI Link به پردازنده لینک میشه و اونها هم همشون PCIe Gen 4 X4 هستن. اماااا دقت کنید، اس‌اس‌دی M.2 از نوع SATA رو فقط به اسلات چهارم یعنی M.2_4 می‌تونید بزنید و اسلات اول تا سوم فقط از M.2 NVME پشتیبانی می‌کنه.
وای فای و بلوتوث
یکی از جذابیت‌های یک مادربرد، داشتن وای‌فای و بلوتوثه! وقتی که مادربرد شما وای‌فای و بلوتوث نداشته باشه، انگار یه‌چیزی کمه! نمیشه بهش هیچ دستگاه بلوتوثی (مثل دسته پلی استیشن، هدست، بادز و…) وصل کرد. وای‌فای هم که نباشه مجبوریم کابل LAN بکشیم به کیس و همیشه مودم چسبیده باشه به کیس. اگر بخوایم دانگل تهیه کنیم، دانگلی که بتونه با WiFi و بلوتوث خود مادربرد رقابت کنه تقریبا وجود نداره (خصوصا بین دانگل‌های بلوتوث). باز برای وای‌فای میشه با یک دانگل خوب مشکل رو حل کرد. مادربرد ASUS ROG Z790F از WiFi 6E با استاندارد‌های “۸۰۲.۱۱ a/b/g/n/ac/ax” پشتیبانی می‌کنه. بلوتوثش هم V5.3 هستش. دانگل‌های تو بازار اکثرا ورژنشون ۳ یا نهایتا ۴ هستش و نتیجش میشه اینکه اگر مثلا بادز سامسونگ رو بهش وصل کنید صدا با کیفیت رادیویی براتون پخش میشه، کلی نویز داره و قطع و وصل هم میشه. اما تجربه استفاده از همین بادز با بلوتوث خود مادربرد (ورژن ۵ به بالا) دقیقا عین تجربه استفاده با گوشیتون هستش و این برای کنترلر‌ها هم صدق می‌کنه. با یک بار Pair کردن دسته‌های PS4 یا PS5 با بلوتوث مادربرد، به دلیل سازگاری و حافظه‌ای که داره، همیشه Pair می‌مونه و هربار که خواستید استفاده کنید، عین کنسول دکمه PS دسته رو می‌زنید و ۲ ثانیه بعد قابل استفادست :))
چیپ صوتی ROG SupremeFX 7.1
یکی دیگه از جذابیت‌های یک مادربرد، داشتن یک چیپ پردازش صدای خوبه. اگر مثل وای‌فای و بلوتوث بخوام از تجربه خودم بگم براتون، برای ضبط ویدیو‌های بنچفا، ما از مادربرد Asus Maximus XII Formula برای رکورد می‌کنیم. یه‌سری که دسترسی به سیستم نداشتیم، صدارو با یک لپ‌تاپ معمولی که دم دست بود ضبط کردیم و بعد موقع ادیت کردن شوکه شدیم، کیفیت صدا با همون میکروفون انقدر پایین اومده بود که یک افت کیفیتی شدید تو صدا اتفاق افتاد. در نهایت هرچقدر با Adobe Audition و نرم‌افزار‌های دیگه روش کار کردیم به نتیجه مطلوب نرسیدیم و تقریبا داشتیم راضی می‌شدیم که دوباره ضبط انجام بدیم که هوش مصنوعی ادوبی (Adobe Ai Voice Enhancer) به دادمون رسید و یک خروجی قابل قبول تحویلمون داد. اما هیچی اون صدایی که XII Formula ضبط می‌کرد نمی‌شد :))). چیپ پردازش صدای این مادربرد ROG SupremeFX 7.1ـه. چیپ پردازش صدای مادربرد ASUS ROG Z790F هم ROG SupremeFX 7.1هستش اما با کدک ALC4080 که نسبت به کدک مادربرد XII Formula جدیدتره و کیفیت بهتری هم داره.
هدرهای مادربرد ASUS ROG Z790F
| هدر PWM برای فن CPU یا رادیاتور | دارد (2x) |
| هدر PWM برای پمپ رادیاتور کلوز لوپ (AiO) | دارد (1x) |
| هدر PWM برای فن های کیس | دارد (5x) |
| هدر RGB | دارد (1x) |
| هدر ARGB Gen2 | دارد (3x) |
| هدر USB 2.0 – فرانت پنل کیس | دارد (2x) |
| هدر USB 3.2 Gen 1 – فرانت پنل کیس | دارد (1x) |
| هدر (USB 3.2 Gen2x2 (Type-C – فرانت پنل کیس | دارد (1x) |
جمع‌بندی
مادربرد ASUS ROG Strix Z790F Gaming WiFi قطعا یکی از قویترین مادربردهای سری ۷۰۰ هستش. مورد خاصی برای ایراد گرفتن به‌جز قیمت وجود نداره. البته اینکه با قیمت ۴۰۰ دلاریش یه دی‌باگر سِوِن-سِگمنت یا همون Q-Code نداره خیلی عجیبه! این قابلیت خیلی کاربردیه خصوصا برای اورکلاکرها تا بتونن ایرادیابی سریع‌تری داشته باشن، اما ایسوس به طور مرموزی فقط تو یک سری مدل‌های خاص به کار بردتش.
این مادربرد تمام نیاز‌های یک کاربر رو برآورده می‌کنه و یک انتخاب کامله. اما کامل بودنش دلیل نمیشه که سراغ این مادربرد بیاید. قیمت این مادربرد (الان!) حدود ۲۶ میلیون تومنه که شاید برای بعضی سیستم‌ها انتخاب درستی نباشه. اگر پردازنده‌ای غیر از i7 یا i9 سری K نسل ۱۳ تهیه می‌کنید، اصلا سراغ این مادربرد نیاید چون بخش زیادی از پولتون بابت هیچ هدر میره. درسته که این مادربرد زیباییه و امکانات زیادی داره، اما اولویت ما برای هزینه کردن بابت یک مادربرد، توان اون مادربرد برای تغذیه کردن پردازنده‌اس و باید تناسب بین قدرت مادربرد و نیاز پردازنده رعایت بشه.
امیدوارم با اطلاعاتی که بنچفا در این مقاله یعنی بررسی ASUS ROG Strix Z790F Gaming WiFi در اختیارتون گذاشته، بتونید خرید هوشمندانه‌تری انجام بدید.❤️
