در این مقاله می‌خوایم به بررسی مادربرد میان‌رده ایسوس با چیپست B660 اینتل بپردازیم. مادربرد ASUS TUF B660 PLUS WiFi D4 با یک مدار تنظیم‌کننده ولتاژ ۱۰+۱ فاز و هیت‌سینک‌های قدرتمند، پشتیبانی از وای‌فای و بلوتوث، چیپ صدای باکیفیت و…. به یکی از انتخاب‌های خوب بین مادربرد های میان رده تبدیل شده. اگر قصد خرید ASUS TUF B660 PLUS رو دارید، در ادامه با بنچفا همراه باشید.
بررسی در یک نگاه
مشاوره اختصاصی بنچفا
اگر برای خرید قطعات کامپیوتر یا سیستمتون کمک لازم دارید، تیم بنچفا میتونه به‌صورت اختصاصی متناسب با کاربری و نیاز شما، یک کانفیگ حرفه‌ای آماده کنه که تک‌تک قطعاتش با توجه به سلیقه و نیاز شما انتخاب شدن. همچنین تو خرید قطعات هم میتونه کمکتون کنه تا بهترین قطعات رو با پایین‌ترین قیمت از بازار تهیه کنید. برای اطلاعات بیشتر، وارد صفحه «مشاوره حرفه‌ای خرید قطعات کامپیوتر با بنچفا» بشید. 👌😎❤️
مدار تنظیم کننده ولتاژ (VRM)
روی این مادربرد ما ۱۳ پاور استیج (Power Stage) مشاهده می‌کنیم. تعداد پاور استیج رو میشه از روی تعداد همون مکعب‌های طوسی‌رنگی که زیر هیت‌سینک قرار دارن متوجه شد. اگر این مطالب براتون ناآشناست و می‌خواید اطلاعات بیشتری درموردش کسب کنید، پیشنهاد می‌کنم به مقاله‌ی «ولتاژ رگولاتور ماژول (VRM) چیست؟» مراجعه کنید. 😎
معمولا تعداد پاور استیج برابر تعداد فاز هستش اما ایسوس در صفحه معرفی مشخصات این مادربرد، اعلام کرده که VRM این مادربرد شامل یک مدار با ۱۱ پاور استیج (۱۰+۱) با آمپریج ۵۰ هستش. اگر گفته خود ایسوس رو ملاک قرار بدیم، این مدار با ۱۰ پاور استیجی که داره، میتونه ۵۰۰A جریان رو با ولتاژ تقریبا زیر ۱.۵ ولت به پردازنده ما برسونه، یعنی توانش چیزی در حدود ۵۰۰W الی ۷۵۰W هستش (توان = ولتاژ×جریان) که با این اوصاف یعنی حتی پردازنده‌های i9 هم با توان مصرفی‌ای که دارن، روی این مادربرد قابل استفاده هستن، اما این اعداد همه روی کاغذه و همچنین مدار VRM نباید جون به لب بشه و تمام توان خودش رو بذاره، پس بصورت کلی با این آمار و ارقام میشه گفت این مدار میتونه تا ۱۳۷۰۰ یا ۱۲۷۰۰ رو به راحتی تغذیه کنه.
اسلات های رم
این مادربرد ۴ اسلات رم DDR4 داره که تا فرکانس ۵۳۳۳ قابل اورکلاک هستن. البته رسیدن به این فرکانس یا فرکانس‌های نزدیکش مثل ۴۸۰۰MT/s به یک ستاپ کاملا پایدار نیاز داره. این پایداری بستگی داره به کیفیت خود مادربرد (بله دو مادربرد یکسان از یک مدل و یک برند می‌تونن کیفیت‌ساخت متفاوتی داشته باشن)، کیفیت ماژول‌های رم، کیفیت پردازنده و سازگاری این سه تا باهم. در اکثر مواقع خصوصا وقتی ۴ تا ماژول رو پر کرده باشید، رسیدن به این فرکانس‌ها غیر‌ممکن میشه و باید به فرکانس‌های پایین‌تر راضی باشید. راستی اینم بگم که حداکثر فرکانسی که بدون اورکلاک دستی می‌تونید بگیرید، همون فرکانسی هستش که روی جعبه و مدل رم قرار داره و با فعال‌سازی XMP بصورت خودکار اورکلاک میشه. اگر نمی‌دونید XMP چیه و چطور فعال میشه، بد نیست به مقاله «XMP چیست و چطور XMP را فعال کنیم؟» یک سری بزنید.
اسلات های M.2
این مادربرد از ۳ اسلات M.2 برای قرار دادن SSD پشتیبانی میکنه. اولین اسلات که نزدیک CPU هست، خط‌های PCIe اش رو مستقیم از CPU می‌گیره و از ۴ خط PCIe نسل چهارم پشتیبانی میکنه. اسلات دوم و سوم این مادربرد، از طریق چیپست و DMI Link به پردازنده لینک میشن و یکیشون ۴ خط PCIe Gen4 و یکیشون هم ۲ خط PCIe Gen4 داره. یعنی سومین اسلاتمون میتونه با نصف پهنای باند کار کنه (چون ۲ تا خط کمتر داره) و اگر بخواید ۳ تا SSD از نوع NVME روی این مادربرد بذارید، سومین SSD پهنای باندش نصف میشه که در نتیجه سرعتش هم تقریبا نصف میشه (البته این کاهش سرعت فقط در خواندن و نوشتن ترتیبی هست و در حالت رندوم تاثیر خاصی نمیذاره).
وای فای و بلوتوث
یکی از جذابیت‌های یک مادربرد، داشتن وای‌فای و بلوتوثه! وقتی که مادربرد شما وای‌فای و بلوتوث نداشته باشه، انگار یه‌چیزی کمه! نمیشه بهش هیچ دستگاه بلوتوثی (مثل دسته پلی استیشن، هدست بلوتوثی، ار بادز و…) به کیس وصل کرد. وای‌فای هم که نباشه مجبوریم کابل LAN بکشیم به کیس و همیشه مودم چسبیده باشه به کیس. اگر بخوایم دانگل تهیه کنیم، دانگلی که بتونه با وای‌فای بلوتوث خود مادربرد رقابت کنه تقریبا وجود نداره، (خصوصا بین دانگل های بلوتوث). باز برای وای‌فای میشه با یک دانگل خوب مشکل رو حل کرد. مادربرد ASUS B660 PLUS WiFi D4 از WiFi 6 با استاندارد‌های “۸۰۲.۱۱ a/b/g/n/ac/ax” پشتیبانی میکنه. ورژن بلوتوثش هم ۵.۲ هستش. دانگل‌های تو بازار اکثرا ورژنشون ۳ یا نهایتا ۴ هستش و نتیجش میشه اینکه اگر مثلا بادز سامسونگ رو بهش وصل کنید صدا با کیفیت رادیویی براتون پخش میشه، کلی نویز داره و قطع و وصل هم میشه. اما تجربه استفاده از همین بادز با بلوتوث خود مادربرد (ورژن ۵ به بالا) دقیقا عین تجربه استفاده با گوشیتون هستش و این برای کنترلر‌ها هم صدق میکنه. با یک بار Pair کردن دسته‌های PS4 یا PS5 با بلوتوث مادربرد، به دلیل سازگاری و حافظه‌ای که داره، همیشه Pair می‌مونه و هربار که خواستید استفاده کنید، عین کنسول دکمه PS دسته رو می‌زنید و ۲ ثانیه بعد قابل استفادست :))
چیپ صوتی Realtek
یکی دیگه از جذابیت‌های یک مادربرد، داشتن یک چیپ پردازش صدای خوبه. اگر مثل وای‌فای و بلوتوث بخوام از تجربه خودم بگم براتون، می‌تونم داستان تفاوت کیفیت‌صدای خروجی اسپیکر و کیفیت‌صدای ضبط شده با میکروفون رو بگم. اسپیکر ادیفایری که الان دارم، وقتی که مستقیم به مادربرد وصل شده کیفیت و سطح بلندی خیلی بیشتری داره، همین اسپیکر‌ها وقتی از یک منبع معمولی موسیقی پخش می‌کنن، افت شدیدی می‌کنن. همچنین برای ضبط ویدیو‌های بنچفا، من همیشه میکروفون رو به مادربرد می‌زنم و رکورد می‌کنم. یه‌سری که دسترسی به سیستم نداشتیم، صدارو با یک لپتاپ معمولی که دم دست بود ضبط کردیم و بعد موقع ادیت کردن شوکه شدیم، کیفیت صدا با همون میکروفون انقدر پایین اومده بود که یک افت کیفیتی شدید تو صدا اتفاق افتاد. در نهایت هرچقدر با Adobe Audition و نرم‌افزار‌های دیگه روش کار کردیم به نتیجه مطلوب نرسیدیم و تقریبا داشتیم راضی می‌شدیم که دوباره ضبط انجام بدیم که هوش مصنوعی ادوبی (adobe Ai Voice Enhancer) به دادمون رسید و یک خروجی قابل قبول تحویلمون داد. اما هیچی اون صدایی که مادربردم ضبط می‌کرد نمی‌شد :))). مادربردی که ازش حرف می‌زنم Asus Maximus XII Formula هستش که چیپ پردازش صدای SUPREME FX رو داره. چیپ پردازش صدای مادربرد ASUS B660 Plus WiFi D4 هم Realtek 7.1 هستش که تقریبا میشه گفت ۹۰ تا ۹۵ درصد کارایی SUPREME FX رو داره و با این چیپ هم ما ضبط صدا انجام دادیم و نتیجه عالی بوده.
هدر ها
| هدر PWM برای فن CPU یا رادیاتور | دارد (۲x) |
| هدر PWM برای پمپ رادیاتور کلوز لوپ (AiO) | دارد (۱x) |
| هدر PWM برای فن های کیس | دارد (۳x) |
| هدر RGB | دارد (۱x) |
| هدر ARGB | دارد (۳x) |
| هدر USB 2.0 | دارد (۲x) |
| هدر (USB 3.2 Gen2 (Type-C | دارد (۱x) |
| هدر USB 3.2 Gen1 | دارد (۱x) |
جمع بندی
مادربرد ASUS TUF Gaming B660 Plus WiFi D4 قطعا یکی از بهترین انتخاب‌های ما موقع خرید هستش. مورد خاصی برای ایراد گرفتن به‌جز قیمت وجود نداره. تمام نیاز‌های یک کاربر رو برآورده میکنه و یک انتخاب کامله. اما خوب بودن و کامل بودنش دلیل نمیشه که سراغ این مادربرد بیایید. قیمت این مادربرد (الان!) حدود ۸-۹ میلیون تومنه که شاید برای بعضی سیستم‌ها انتخاب درستی نباشه. اگر پردازنده i3 12100 یا i5 12400 تهیه می‌کنید، خصوصا برای ۱۲۱۰۰ یک مادربرد بسیار قوی حساب میشه و بخش زیادی از پولتون بابت هیچ هدر میره. درسته که این مادربرد زیباییه و امکانات زیادی داره، اما اولویت ما برای هزینه کردن بابت یک مادربرد، توان اون مادربرد برای تغذیه کردن پردازنده ماست و برای پردازنده های نام‌برده شده میشه مادربرد های ارزون‌تری تهیه کرد که با قیمت کمتر، به‌راحتی از پس اولویت اول ما بر بیان. خرید این مادربرد برای پردازنده های i5 12600، i5 12600K و پردازنده های i7 و i9 سری غیر K یعنی ۱۲۷۰۰ و ۱۲۹۰۰ پیشنهاد میشه. برای نسل ۱۳ هم اگر خواستید استفاده کنید با همین ترکیبی که گفتم می‌تونید بیایید روی نسل ۱۳ منتها قبلش باید بایوس این مادربرد آپدیت بشه. همچنین آپدیت کردن intel ME از طریق محیط ویندوز هم ممکنه ضروری باشه، چون گاهی اوقات مشاهده شده که مادربرد های سری ۶۰۰ ایسوس، بدون آپدیت کردن intel ME (با اینکه بایوس آپدیت شده) پردازنده نسل ۱۳ رو شناسایی نمی‌کنه و سیستم تصویر نمیده.
امیدوارم با اطلاعاتی که بنچفا در این مقاله یعنی بررسی ASUS TUF B660 Plus WiFi D4 در اختیارتون گذاشته، بتونید خرید هوشمندانه تری انجام بدید.❤️
سلام من در مشخصات مادربرد دیدم که میگه ۴k 60hz میده اگه دقت و وضوح صفحه QHD یا WQHD میتونه فریم تاثیر گذاری مثل ۱۰۰ تا ۱۲۰ تا بده ؟
بررسی تون هم بسیار کوتاه و واضح بود
بسیار سپاسگزارم
درود دوست عزیز. این مشخصات برای خروجی تصویر گرافیک آنبرده، و فکر نمی‌کنم هیچ گرافیک آنبردی از بتونه این میزان از فریم ریتی رو در رزولوشن‌های بالا ارائه بده😅 اگه چنین مانیتوری دارید، حتما یک کارت گرافیک مناسب هم دارید که قطعا از پس این فریم ریت برمیاد.