قبل از اینکه کسی ناراحت بشه، بذارید روشن کنم: کروم‌بوک هم یه نوع لپ‌تاپه. لپ‌تاپ یعنی یه کامپیوتر قابل حمل. پس فرقی نداره که ویندوز، مک‌اواس یا کروم او‌اس روش نصب باشه، همه‌شون لپ‌تاپن. اما بین کروم‌بوک‌ها و بقیه لپ‌تاپ‌ها یه سری تفاوت‌های خاص وجود داره. تفاوت لپ‌تاپ و کروم‌بوک چیست؟ در این مطلب از بنچفا به پاسخ این سوال می‌پردازیم.
اگه تا حالا تو بخش لپ‌تاپ فروشگاه‌ها بودین – یا بدتر، آنلاین می‌خواستین بگردین – می‌دونید که انتخاب‌ها بی‌نهایت به نظر میاد. برندهای مختلف، ترکیب مشخصات مختلف و حتی سبک‌های مختلف لپ‌تاپ تو یه برند هست. یکی از سوال‌هایی که شاید براتون پیش بیاد اینه که چرا بعضی لپ‌تاپ‌ها عنوان کروم‌بوک رو دارن در حالی که شبیه بقیه لپ‌تاپ‌ها هستن که کروم‌بوک نیستن.
تو این مطلب، من گاهی به لپ‌تاپ‌های ویندوزی یا مک‌اواس به‌عنوان «لپ‌تاپ‌های سنتی» اشاره می‌کنم. چون اینا لپ‌تاپ‌هایی هستن که به طور سنتی باهاشون آشنا هستیم و هر بار نوشتن «لپ‌تاپ‌های ویندوزی یا مک‌اواس» برای من و شما خسته‌کننده می‌شه.
کروم‌بوک‌ها سیستم‌عامل متفاوتی با بقیه لپ‌تاپ‌ها دارن
بزرگترین تفاوت بین یه کروم‌بوک و یه لپ‌تاپ سنتی – یا لپ‌تاپی که ویندوز یا مک‌اواس روش نصبه – سیستم‌عامله. هر وقت یه دستگاهی به عنوان کروم‌بوک به بازار عرضه شد، بدونید که روش کروم او‌اس نصبه، که یه سیستم‌عامل مینیمالیست مبتنی بر لینوکس ساخته شده توسط گوگل هست. با این حال، یه کروم‌بوک می‌تونه درست به عنوان یه لپ‌تاپ هم شناخته بشه.
اما برعکسش درست نیست. همه لپ‌تاپ‌ها کروم‌بوک نیستن. در واقع، بیشتر لپ‌تاپ‌ها ویندوز، مک‌اواس یا به ندرت یه سیستم‌عامل مبتنی بر لینوکس دارن. پس چرا مردم درباره کروم‌بوک‌ها و لپ‌تاپ‌ها طوری حرف می‌زنن که انگار دو تا دستگاه متفاوتن؟ خب، چون کروم‌بوک‌ها نسبتا جدیدن – اولین‌هاشون توسط ایسر و سامسونگ در سال ۲۰۱۱ عرضه شدن – مردم فکر می‌کنن اینا دستگاه‌های متفاوتی نسبت به لپ‌تاپ‌هایی هستن که از قبل بازار رو گرفته بودن.
اولین لپ‌تاپ ویندوزی اوایل دهه ۱۹۸۰ عرضه شد، در حالی که اولین مک‌بوک در سال ۲۰۰۶ عرضه شد که فقط پنج سال قبل از شروع کروم‌بوک‌ها بود. اما این لپ‌تاپ‌ها به عنوان یه گسترش قابل حمل از برادرهای دسکتاپ قدیمی‌ترشون دیده می‌شدن تا یه دستگاه جدید چون همون سیستم‌عامل رو اجرا می‌کردن. در حالی که کروم‌بوک‌ها با این سیستم‌عامل جدید به نام کروم او‌اس حس منحصر به فردی داشتن و به خاطر همین از اصطلاح “لپ‌تاپ” جدا شدن.
لپ‌تاپ‌های ویندوزی یا مک‌اواس معمولاً گرون‌تر هستن
به طور کلی، کروم‌بوک‌ها از لپ‌تاپ‌های ویندوزی یا مک‌اواس ارزون‌ترن، ولی همیشه اینطور نیست. بعضی از کروم‌بوک‌های پیشرفته حدود ۱۰۰۰ دلار قیمت دارن، مثل کروم‌بوک Spin 714 ایسر، و گزینه‌های خیلی ارزون‌تر هم هستن، مثل کروم‌بوک ۱۴ اینچی HP. در کل، این یه دامنه قیمت خیلی گسترده‌س، ولی لپ‌تاپ‌های ویندوزی و مک‌اواس حتی دامنه قیمت بزرگ‌تری دارن.
یه لپ‌تاپ اقتصادی معمولاً حدود ۲۵۰ تا ۳۵۰ دلار قیمته – مثل Acer Aspire 3 – مگه اینکه تو یه تخفیف ویژه پیدا کنید. در حالی که لپ‌تاپ‌های پیشرفته‌تر حدود ۲ تا ۳ هزار دلار قیمت دارن، پیدا کردن گزینه‌هایی که نزدیک به ۴ هزار دلار باشن هم غیرمعمول نیست، مثل مک‌بوک پرو ۲۰۲۳ اپل یا ورک‌استیشن موبایل WS76 MSI.
چرا اینقدر تفاوت قیمت بین کروم‌بوک‌ها و لپ‌تاپ‌های ویندوزی یا مک‌اواس هست؟ دلیلش سخت‌افزار یا بهتر بگم، نبودش هست.
مشخصات قوی می‌خوای؟ کروم‌بوک نگیر
چون کروم‌بوک‌ها به ذخیره‌سازی ابری و برنامه‌های مبتنی بر وب متکی هستن، توی خودشون خیلی چیزی ندارن. یه کروم‌بوک معمولاً SSD نداره و فقط به ذخیره‌سازی ابری یا اضافه کردن یه مقدار اضافی از طریق کارت microSD متکیه، و از RAM نوع LPDDR4X به جای DDR4 استفاده می‌کنه که فضای کمتری می‌گیره و هزینه کمتری داره. اما این باعث می‌شه بیشتر کروم‌بوک‌ها نتونن بازی‌ها، برنامه‌های قوی یا هر اپی که از گوگل پلی استور نمی‌شه دانلود کرد رو اجرا کنن.
با این حال، گوگل در سال ۲۰۲۳ برنامه‌ای به نام Chromebook Plus معرفی کرد. مدل‌های خاصی از کروم‌بوک‌ها حالا به عنوان لپ‌تاپ‌های Chromebook Plus شناخته می‌شن، که اساساً یعنی مشخصات بهتری دارن و چند امتیاز اضافی هم همراهشون هست. پس اگه یکی با برچسب Chromebook Plus بگیرین، مثل خط تولید ۲۰۲۴ کروم‌بوک‌های ایسر، می‌تونید انتظار عملکرد معقول‌تری داشته باشید.
از طرف دیگه، لپ‌تاپ‌ها ساختار بزرگ‌تری دارن که می‌تونه قطعات بزرگ‌تری رو جا بده – یه SSD، فن‌های خنک‌کننده و گاهی اوقات یه GPU اختصاصی – که به نیازهای ذخیره‌سازی محلی پاسخ می‌ده و قدرت کلی بیشتری به کاربر می‌ده. سخت‌افزار داخلی بیشتر دلیل اینه که بیشتر لپ‌تاپ‌ها از کروم‌بوک‌ها سنگین‌ترن و همونطور که گفته شد، گرون‌ترن. لپ‌تاپ‌ها به شدت در قیمت متفاوتن چون تولیدکنندگان این امکان رو دارن که مثلاً بین یه SSD ۵۱۲ گیگابایتی و یه SSD ۲ ترابایتی انتخاب کنن، بدون اینکه فضای مورد نیاز تو ساخت لپ‌تاپ تغییر کنه.
این توانایی تعویض قطعات داخلی همونه که پیدا کردن لپ‌تاپ ایده‌آل رو سخت‌تر از پیدا کردن کروم‌بوک ایده‌آل می‌کنه. در حالی که بعضی از کروم‌بوک‌ها ممکنه رم یا فضای ذخیره‌سازی محلی بیشتری نسبت به بقیه داشته باشن، همشون مشخصات خیلی مشابهی دارن. تا وقتی که بدونید از تجربه کروم‌بوک چه انتظاری دارید، سخته از هر کروم‌بوکی که بخرید، حتی اگه چشم‌بسته هم خریده باشید، ناامید بشید.
با خرید لپ‌تاپ باید بیشتر دقت کنید که ببینید داخلش چیه و آیا برای نیازهای خاص شما به اندازه کافی قدرتمنده یا نه. مقدار و نوع رم و فضای ذخیره‌سازی، برند و نسل CPU، GPU اختصاصی یا یکپارچه، اندازه و وضوح صفحه نمایش – ترکیب‌های متفاوتی از این مشخصات رو می‌بینید و قبل از تصمیم نهایی وقت بیشتری برای متعادل کردن مشخصات مورد نظر و بودجه‌تون می‌ذارید.
اگه فقط قوی‌ترین لپ‌تاپ ممکن رو می‌خواید، احتمالاً دنبال یه لپ‌تاپ ویندوزی یا مک‌اواس هستید. این لپ‌تاپ‌های سنتی بیشتر قادرن قدرت کافی برای هر کاری که بخواید انجام بدید، ارائه بدن – بازی‌های ویدیویی، برنامه‌های دانلود شده، یا مشکل جدی باز کردن تعداد زیادی تب – به خاطر مشخصات داخلی‌شون. حتی ضعیف‌ترین مشخصات داخلی یه لپ‌تاپ سنتی احتمالاً قوی‌تر از مشخصات یه کروم‌بوکه (مگر اینکه از Chromebook Plus صحبت کنیم).
اما اینکه یه لپ‌تاپ چقدر خوب عمل می‌کنه به این بستگی داره که شما چی ازش می‌خواید. اگه نیاز دارید ایمیل چک کنید و بفرستید، وب‌گردی کنید، محتوا پخش کنید و به برنامه‌های ابری دسترسی داشته باشید، یه کروم‌بوک به اندازه کافی قدرت داره و بنابراین عملکرد خوبی داره. برای خیلی‌ها، به‌خصوص دانشجوها، کروم‌بوک‌ها همراه کوچیک و عالی‌ای هستن.
شما نیازهای خودتون رو بهتر می‌دونید. شاید کروم‌بوکی که تو سایت آمازون یا بست بای بالاترین امتیاز رو داره، از نظر شما خوب نباشه چون نمی‌تونه نیازهای چندوظیفه‌ای شما رو برآورده کنه. به این فکر کنید که چطور قصد دارید از لپ‌تاپ آینده‌تون استفاده کنید و این می‌تونه به شما کمک کنه تصمیم بگیرید که ویندوز، مک‌اواس یا کروم او‌اس رو انتخاب کنید.
دانلود کردن بعضی نرم‌افزارها روی کروم‌بوک‌ها شاید سخت باشه
اگه می‌دونی یه سری اپلیکیشن یا برنامه خاصی هست که حتماً باید بهشون دسترسی داشته باشی، قبل از خریدن کروم‌بوک، حتماً چک کن ببین رو کروم‌بوک هم قابل دسترسی هستن یا نه. خیلی از برنامه‌ها هستن که با سیستم‌عامل Chrome OS سازگار نیستن، دو تا از بزرگترین فعالیت‌هایی که معمولاً رو کروم‌بوک نمی‌تونی انجام بدی، بازی‌های دانلود شده و ویرایش دیجیتالی عکس یا ویدئو هست.
محبوب‌ترین سرویس توزیع دیجیتالی بازی‌های ویدیویی برای لپ‌تاپ‌ها Steam هست که تا همین اواخر فقط رو لپ‌تاپ‌های ویندوزی، مک‌اواس یا لینوکس قابل دانلود بود. اما توی سال ۲۰۲۲، Chrome OS از طریق یه لایه سازگاری با لینوکس، پشتیبانی از Steam رو اضافه کرد و این یعنی می‌تونی بازی‌های Steam رو رو کروم‌بوک بازی کنی. با این حال، فقط یه سری محدود از کروم‌بوک‌ها از این قابلیت پشتیبانی می‌کنن و با توجه به حجم بعضی بازی‌ها، احتمالاً با ظرفیت محدود بیشتر کروم‌بوک‌ها مشکل ذخیره‌سازی خواهی داشت.
برای ویرایش عکس، خیلی‌ها Adobe Photoshop رو انتخاب می‌کنن که نمی‌شه رو کروم‌بوک نصبش کرد. اما نسخه وب‌محور Adobe Photoshop که رو Chrome OS هم قابل اجراست، تو سال ۲۰۲۲ عرضه شد و می‌تونی با یه آزمایش رایگان امتحانش کنی.
به جای اجرای نرم‌افزارهای دانلود شده، مثل Steam یا Adobe Photoshop، کروم‌بوک‌ها معمولاً به اینترنت، اپلیکیشن‌های ابری گوگل و اپلیکیشن‌های قابل دانلود از گوگل پلی استور متکی هستن. با این حال، بعضی از اپلیکیشن‌های اندرویدی از گوگل پلی استور با صفحه نمایش بزرگتر کروم‌بوک‌ها خوب هماهنگ نمی‌شن. این مشکل با پیشرفت اپلیکیشن‌ها و کروم‌بوک‌ها بهتر می‌شه، ولی هنوز یه مسئله مهمه.
برای افرادی که اکانت گوگل دارن، عادت کردن به زندگی با کروم‌بوک خیلی راحته چون می‌تونن به راحتی از مجموعه ابزارهای گوگل مثل Docs، Sheets، Keep، Slides و غیره استفاده کنن. علاوه بر این، می‌تونی با اپلیکیشن‌های لینوکسی هم بازی کنی. تنوع اپلیکیشن‌های لینوکسی نسبت به اپلیکیشن‌های ویندوزی و مک‌اواس کمتره، ولی باز هم گزینه‌های بیشتری نسبت به فقط گوگل پلی استور بهت می‌ده.
کروم‌بوک‌ها معمولاً باتری طولانی‌تری دارن
چون معمولاً از نظر مشخصات داخلی خیلی چیز خاصی ندارن، باتری کروم‌بوک‌ها نسبت به بقیه لپ‌تاپ‌ها بهتره. به طور کلی، کروم‌بوک‌ها به طور متوسط ۸ تا ۱۰ ساعت عمر باتری دارن، گرچه بعضی‌هاشون می‌تونن تا حدود ۱۳ ساعت یا بیشتر هم دووم بیارن. اگه یه برنامه تلویزیونی رو نتفلیکس استریم کنی، باتریت سریع‌تر خالی می‌شه نسبت به وقتی که داری وب‌گردی می‌کنی یا مقاله می‌نویسی.
بعضی لپ‌تاپ‌ها عمر باتری خیلی کوتاهی دارن، حدود دو تا سه ساعت، ولی بیشتر لپ‌تاپ‌های مدرن می‌تونن بین شش تا هشت ساعت با یه بار شارژ کار کنن. به همین شکل، اگه داری بازی ویدیویی بازی می‌کنی یا یه برنامه سنگین اجرا می‌کنی، باتریت سریع‌تر خالی می‌شه نسبت به وقتی که ایمیلت رو چک می‌کنی یا خرید آنلاین انجام می‌دی.
با این حال، باتری لپ‌تاپ‌ها هر روز بهتر می‌شه، درست مثل باتری گوشی‌های هوشمند. لپ‌تاپ Lenovo Yoga 9i من می‌تونه به راحتی بین ۱۲ تا ۱۴ ساعت بین شارژها دووم بیاره، پس می‌تونی لپ‌تاپی پیدا کنی که ظرفیت باتریش با کروم‌بوک برابری کنه، ولی گرون‌تر درمیاد.
حالا می‌تونی کروم‌بوک‌ها رو آنلاین و آفلاین استفاده کنی
یکی از مشکلات داشتن کروم‌بوک قبلاً این بود که همیشه نیاز به اتصال اینترنت داشتی، در حالی که لپ‌تاپ‌های سنتی هر وقت می‌شد ازشون استفاده کرد. خوشبختانه، دیگه اینطور نیست – حداقل نه همیشه. می‌تونی مجموعه ابزارهای گوگل مثل Docs، Sheets و غیره رو برای کارکردن آفلاین فعال کنی، ولی هیچ چیزی ذخیره نمی‌شه تا دوباره یه اتصال اینترنت پایدار داشته باشی.
یه نکته کوچولو هست، باید برای فعال کردن این دسترسی آفلاین، آنلاین باشی. پس اگه یه کروم‌بوک گرفتی و می‌دونی می‌خوای وقتی آفلاینی مثلاً مقاله تاریخت رو بنویسی یا بودجه ماهانه‌ت رو ویرایش کنی، حتماً هر چه زودتر دسترسی آفلاین رو فعال کن.
در این مطلب به پاسخ «تفاوت لپ‌تاپ و کروم‌بوک چیست؟» پرداختیم. به‌نظر شما با این تفاوت‌ها چرا کروم بوک‌ها در ایران محبوبیت ندارن؟
