دولت آمریکا همچنان نمی‌دونه که صنعت نیمه‌هادی چطور کار می‌کنه و دوباره تصمیم گرفته تا پایان سال، امتیاز ویژه TSMC برای واردات تجهیزات پیشرفته ساخت تراشه از آمریکا به کارخانه Fab 16 در نانجینگ چین رو لغو کنه. این یعنی از این به بعد تأمین‌کننده‌های آمریکایی TSMC باید برای هر بار ارسال تجهیزات، مجوز جداگانه از دولت آمریکا بگیرن. اگه این مجوزها به موقع صادر نشن، ممکنه کار این کارخانه با مشکل جدی روبه‌رو بشه. با بنچفا تا پایان این خبر همراه باشید.
جزئیات محدودیت واردات به چین
تا حالا TSMC به خاطر داشتن وضعیت VEU (کاربر نهایی تأییدشده) می‌تونست بدون دردسر و سریع تجهیزات شرکت‌هایی مثل Applied Materials، KLA و LAM Research رو وارد کنه. اما با قانون جدید، حتی یه قطعه یدکی یا ماده شیمیایی هم باید جداگانه بررسی و احتمالاً رد بشه.
خود TSMC تو بیانیه‌ای گفته:
«ما از دولت آمریکا اطلاعیه گرفتیم که مجوز VEU برای نانجینگ از ۳۱ دسامبر ۲۰۲۵ لغو میشه. در حال بررسی شرایط و مذاکره با دولت آمریکا هستیم تا مطمئن بشیم فعالیت این کارخانه بدون وقفه ادامه پیدا می‌کنه.»
وضعیت فعلی کارخانه‌های TSMC در چین
- Fab 10 شانگهای: تراشه‌های قدیمی‌تر (مثل 150nm) تولید می‌کنه و فعلاً دردسری نداره.
- Fab 16 نانجینگ: تراشه‌های مدرن‌تر مثل چیپ خودرو، قطعات 5G و پردازنده‌های 12nm و 16nm تولید می‌کنه. همین فناوری‌ها زیر ذره‌بین آمریکا قرار دارن.
جالبه بدونین مشتری‌های چینی تو سال ۲۰۲۴ حدود ۱۱ درصد درآمد TSMC یعنی نزدیک به ۹.۹ میلیارد دلار رو به خودشون اختصاص دادن. مشخص نیست سهم دقیق کارخانه نانجینگ از این رقم چقدره اما با توجه به نگرانی TSMC، قطعا مهمه.
آیا جایگزینی تجهیزات آمریکایی با چینی ممکنه؟
یکی از راه‌های TSMC برای ادامه کار، استفاده از تجهیزات ساخت چین به جای ابزار آمریکاییه. شرکت‌های چینی مثل AMEC، Kingsemi، Naura و Piotech توی زمینه‌هایی مثل شست‌وشو و لایه‌نشانی پیشرفت کردن، اما هنوز ابزار کامل و دقیق برای تولید در مقیاس 16nm ندارن.
مهم‌تر از همه، سیستم‌های لیتوگرافی (اصلی‌ترین بخش تولید تراشه‌های مدرن) رو فعلاً هیچ شرکت چینی نمی‌تونه در سطح موردنیاز بسازه.
حتی اگه بخشی از ابزارها قابل جایگزینی باشه، تغییر توی خط تولید باعث نیاز به تنظیمات جدید، تست‌های دوباره و حتی افت بازدهی میشه. این یعنی هزینه بیشتر و زمان طولانی‌تر برای تولید. حتی چیزی هم نیست که توی کوتاه‌مدت بشه روش حساب کرد و اگه همین الان کارهاش رو شروع کنن سال‌ها بهره‌برداری گسترده از اون‌ها طول می‌کشه.
تاثیر روی بازار جهانی نیمه‌هادی
برخلاف سامسونگ و SK hynix که بخش بزرگی از تولیدشون توی چین انجام میشه، سهم TSMC از چین خیلی کمتره (زیر ۱۰ درصد درآمد کل). پس حتی اگه Fab 16 نانجینگ دچار افت تولید بشه یا متوقف بشه، ضربه جدی به TSMC نمی‌خوره.
اما این اتفاق برای رقبای چینی مثل SMIC (با فناوری 14nm و 28nm) و HuaHong (با 28nm) یه خبر خوبه، چون مشتری‌های چینی TSMC مجبور میشن سفارش‌هاشون رو به این شرکت‌ها بدن. هرچند کالاهایی با کیفیت پایین‌تر دریافت می‌کنن، اما این خارج نشدن سرمایه از کشور خبر خوبی برای چینی‌هاست.
در نهایت، فشار آمریکا احتمالاً باعث میشه دولت چین حمایت و یارانه‌های بیشتری برای شرکت‌های داخلی نیمه‌هادی و سازندگان تجهیزات در نظر بگیره تا استقلالش تو این صنعت استراتژیک سریع‌تر جلو بره.
