
اولین تراشه ۲ نانومتری دنیا: چیپ EPYC ونیز با پروسه ۲ نانومتری TSMC در راهه
یه خبر خیلی غیرمنتظره! شرکت AMD اعلام کرد که اولین ویفر ۲ نانومتری خودش رو گرفته! این ویفر سیلیکونی برای تولید یه چیپلت پردازشی یا CCD برای پردازندههای نسل ششم EPYC خودشونه که اسم رمز «ونیز» (Venice) رو داره و قراره سال دیگه (یعنی ۲۰۲۶) بیاد تو بازار. تا پایان این خبر همراه بنچفا باشید.
اولین تراشه ۲ نانومتری دنیا!
این چیپلتِ ونیز، اولین طراحی پردازنده غولپیکر (HPC) تو کل صنعت حساب میشه که با فناوری ۲ نانومتری (N2) شرکت معروف TSMC تولید اولیه شده. این خودش نشون میده که AMD چقدر داره سریع و خفن پیش میره و خط تولید ۲ نانومتری TSMC هم حسابی آماده به کاره.
این پردازندههای نسل ششم EPYC ونیز قراره بر پایه معماری Zen 6 خود AMD باشن که حوالی سال ۲۰۲۶ منتظرشونیم. این پردازندهها برای کار کردن به همین چیپلتهای CCD نیاز دارن که با فناوری ساخت ۲ نانومتری TSMC تولید میشن. پس دیگه تقریباً وقتش بود که AMD اولین نمونههای این چیپلتها رو از کارخونه تحویل بگیره. اینکه AMD همین الان تراشههایی داره که میتونه در موردشون حرف بزنه، همکاری قدیمی و عمیق بین AMD و TSMC رو نشون میده و معلوم میکنه چقدر با هم تلاش کردن تا بتونن با یکی از پیشرفتهترین تکنولوژیهای ساختی که TSMC تا حالا داشته، تراشه بسازن.
البته AMD فعلاً جزئیات زیادی از پردازندههای EPYC ونیز یا چیپلتهاش نمیگه، ولی تو بیانیهشون گفتن که سیلیکون تولید اولیه شده و با موفقیت روشن شده. این یعنی چیپلت کار کرده و تستهای اولیه رو هم پاس کرده. خیالتون راحت!
دکتر لیزا سو (Lisa Su)، مدیرعامل AMD، حسابی از TSMC تعریف کرده و گفته:
“TSMC سالهاست که شریک کلیدی ما بوده و همکاری نزدیک ما با تیمهای تحقیق و توسعه و تولیدشون باعث شده AMD بتونه همیشه محصولات پیشرویی رو عرضه کنه که مرزهای پردازش با عملکرد بالا (HPC) رو جابجا میکنن. اینکه ما مشتری اصلی TSMC برای فناوری ۲ نانومتری (N2) و همچنین کارخونه Fab 21 اونها تو آریزونا هستیم، نشون میده چقدر داریم با هم برای نوآوری و ارائه تکنولوژیهای پیشرفتهای که آینده محاسبات رو میسازن، همکاری میکنیم.”
فناوری TSMC N2
این اولین تکنولوژی ساخت این شرکته که از ترانزیستورهای جدید Gate-All-Around (GAA) یا همون نانوشیت استفاده میکنه. TSMC میگه این فناوری باعث میشه تراشهها یا ۱۵ درصد سریعتر بشن (با همون ولتاژ قبلی) یا ۲۴ تا ۳۵ درصد کمتر برق مصرف کنن. تازه، میتونن ۱.۱۵ برابر بیشتر ترانزیستور تو همون فضا جا بدن (نسبت به نسل قبلی یعنی ۳ نانومتری یا N3). این پیشرفتها بیشتر بهخاطر همین ترانزیستورهای جدید و یه سری بهینهسازیهای دیگه تو طراحی و تکنولوژیه.
چرا این خبر مهمه؟ چون دقیقاً بعد از این اعلام شد که رقیب اصلی AMD، یعنی اینتل (Intel)، عرضه پردازنده نسل بعدی خودش به اسم Xeon ‘Clearwater Forest’ رو که قراره با فناوری ۱۸A (رقیب N2) ساخته بشه، تا نیمه اول سال آینده عقب انداخته. این یعنی AMD فعلاً یه قدم جلوتره!

تراشههای ۲ نانومتری AMD در خاک آمریکا تولید میشن!
یه خبر دیگه از AMD و TSMC: جدا از اینها، AMD گفته که تونسته سیلیکون پردازندههای نسل پنجم EPYC خودش رو که TSMC تو کارخونهاش به اسم Fab 21 نزدیک شهر فینیکس تو آریزونای آمریکا ساخته، با موفقیت تست و تأیید کنه. نتیجهاش اینه که حالا بعضی از پردازندههای نسل فعلی EPYC رو میتونن تو خود خاک آمریکا تولید کنن. با توجه به تعرفههای دولت ترامپ، این میتونه قیمت نهایی پردازندههای جدید AMD رو خیلی پایین بیاره.
دکتر سیسی وِی (C.C. Wei)، مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره TSMC، هم گفته:
“ما افتخار میکنیم که AMD مشتری اصلی ما برای فناوری پیشرفته ۲ نانومتری (N2) و همچنین کارخونه TSMC در آریزوناست. با همکاری هم، داریم مقیاس تکنولوژی رو به شکل قابل توجهی بالا میبریم که نتیجهاش عملکرد بهتر، مصرف انرژی کمتر و بازدهی بالاتر برای سیلیکونهای با عملکرد بالاست. مشتاقیم که به همکاری نزدیک با AMD برای توانمندسازی دوران بعدی محاسبات ادامه بدیم.”