شرکت AMD قراره در قالب یه قرارداد چندساله، چیپ‌های مخصوص هوش مصنوعی خودش رو به OpenAI (سازنده‌ی ChatGPT) تأمین کنه؛ قراردادی که ارزشش سالانه ده‌ها میلیارد دلار تخمین زده شده و به OpenAI این حق رو میده که تا حدود ۱۰٪ از سهام AMD رو بخره. به محض اعلام این خبر، سهام AMD بیش از ۳۴٪ رشد کرد — بزرگ‌ترین رشد روزانه این شرکت در حدود ۹ سال گذشته — و حدود ۸۰ میلیارد دلار به ارزش بازارش اضافه شد! با بنچفا تا پایان این خبر همراه باشید.
رقابت برای قدرت محاسباتی هوش مصنوعی
این قرارداد یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌های اخیر در صنعت هوش مصنوعیه و نشون میده عطش شرکت‌ها برای به‌دست آوردن قدرت پردازشی بیشتر تا چه حد زیاده؛ مخصوصاً الان که همه دنبال ساخت هوش مصنوعی‌ای هستن که بتونه با هوش انسان برابری کنه یا حتی ازش جلو بزنه.
«فارست نوراد»، معاون اجرایی AMD، تو گفت‌وگو با رویترز گفت:
«ما این قرارداد رو یه تحول بزرگ می‌دونیم — نه فقط برای AMD، بلکه برای کل صنعت.»
حق هم با ایشونه. این قرارداد درامد خیلی زیادی برای AMD داره. از طرفی هم با رقابتی‌تر شدن کالاهای این شرکت، پیشرفت در کل این حوزه سریع‌تر از قبل میشه.
ضربه‌ای به انحصار انویدیا؟
این توافق باعث میشه OpenAI — که در مرکز موج هوش مصنوعی قرار داره — ارتباط خیلی نزدیکی با AMD پیدا کنه؛ یکی از معدود رقبای جدی Nvidia. البته کارشناسا معتقدن این قرارداد با اینکه یه رأی اعتماد بزرگ به چیپ‌های هوش مصنوعی AMD محسوب میشه، ولی هنوز نمی‌تونه تسلط انویدیا بر بازار رو به‌خطر بندازه، چون انویدیا فعلاً هرچی چیپ تولید می‌کنه، سریع فروش می‌ره. چندی پیش خبر اومد که ظرفیت تولید انویدیا تا پایان سال فروش رفته و تمامی سفارش‌ها رو با تاخیر خیلی زیادی می‌تونه تحویل بده!
ابعاد عظیم قرارداد
طبق قرارداد، قراره صدها هزار چیپ هوش مصنوعی AMD (یا همون GPU) طی چند سال و از نیمه‌ی دوم ۲۰۲۶ به بعد عرضه بشن — در مجموع معادل ۶ گیگاوات قدرت محاسباتی. جالبه بدونید ظرفیت تولید برق نیروگاه هسته‌ای بوشهر یک گیگاواته، یعنی این نیروگاه تنها ظرفیت تولید یک ششم برق مورد نیاز این واحد رو داره:))).
AMD همچنین گفته که OpenAI از سال آینده شروع به ساخت یه مرکز داده‌ی ۱ گیگاواتی بر پایه‌ی چیپ‌های نسل جدید MI450 می‌کنه و از اون زمان، درآمد مربوط به قرارداد تو صورت‌های مالی AMD ثبت میشه. خوشبختانه نیروگاه هسته‌ای بوشهر به اندازه این یکی مرکز توان تولید برق داره!
مدیران AMD پیش‌بینی کردن که درآمد سالانه‌ی این قرارداد به ده‌ها میلیارد دلار می‌رسه. در مجموع، این همکاری به گفته‌ی خودشون می‌تونه تا بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد جدید طی ۴ سال از طرف OpenAI و بقیه مشتری‌ها براشون به همراه داشته باشه.
برای مقایسه، درآمد سالانه‌ی AMD در سال جاری حدود ۳۲.۷ میلیارد دلار پیش‌بینی شده، در حالی که انویدیا احتمالاً به ۲۰۶ میلیارد دلار درآمد سالانه می‌رسه. بخش زیادی از این درآمد AMD رو پردازنده‌های EPYC تشکیل میده در حالی که بخش اعظم درآمد انویدیا از پردازنده‌های هوش مصنوعیه.
«لیا بنت»، استراتژیست ارشد شرکت سرمایه‌گذاری Concurrent، می‌گه:
«AMD مدت زیادی از انویدیا عقب بود، ولی این قرارداد نشون میده تکنولوژی‌ش واقعاً قابل اعتماده.»
بزرگ‌ترین مشکلی که AMD در پردازنده‌های هوش مصنوعی داشته، ضعف در زمینه نرم‌افزارهای مرتبطه. انویدیا در این زمینه خیلی بهتر عمل کرده و با ترکیب این موضوع با سخت افزار فوق‌العاده‌شون، انویدیا انتخاب اول همه بوده. OpenAI نیاز زیادی به نرم‌افزارهای شرکت‌ها نداره و صرفا سخت‌افزار رو می‌خواد، که قیمت‌گذاری رقابتی AMD براشون عالیه.
پس از این خبر، سهام انویدیا به دلیل پیشرفت رقیبش حدود ۱٪ افت کرد. این افت خاصی نیست اما نشون میده که قرارداد AMD تاثیر خودش رو روی بازار گذاشت.
معامله‌ی مالی و جزئیات سهام
در قالب این قرارداد، AMD یه حق خرید ویژه (Warrant) به OpenAI داده تا بتونه تا ۱۶۰ میلیون سهم از AMD رو با قیمت تنها ۱ سنت برای هر سهم بخره.
البته این سهام به‌صورت مرحله‌ای آزاد میشن و به موفقیت‌های مشخصی که دو شرکت با هم تعیین کردن بستگی دارن.
اولین مرحله بعد از ارسال نخستین سری چیپ‌های MI450 در نیمه‌ی دوم ۲۰۲۶ فعال میشه، و مراحل بعدی هم به رسیدن قیمت سهام AMD به هدف‌هایی تا ۶۰۰ دلار بستگی داره.
انویدیا هم ماه گذشته قراردادی مشابه با OpenAI امضا کرد تا حداقل ۱۰ گیگاوات چیپ بهش بده. تفاوت اینجاست که در قرارداد با AMD، شرکت OpenAI خودش سهام‌دار شرکت میشه، اما در قرارداد با انویدیا فقط مشتری محسوب میشه. داشتن سهام AMD می‌تونه در بلندمدت سود و ذخیره مالی زیادی برای OpenAI داشته باشه.
«دن کوتس‌ورث»، مدیر بازار شرکت A.J. Bell می‌گه:
«با سهام‌دار شدن در AMD، شرکت OpenAI می‌تونه حتی روی استراتژی شرکت هم تأثیر بذاره؛ ولی در همکاری با انویدیا، فقط یه خریدار ساده‌ست.»
تشنگی OpenAI برای چیپ‌های بیشتر
OpenAI چند ساله با AMD همکاری داره و تو طراحی نسل‌های قبلی چیپ‌های MI300X هم نقش داشته. «سم آلتمن»، مدیرعامل OpenAI، گفت این قرارداد بهشون کمک می‌کنه زیرساخت موردنیاز برای توسعه‌ی آینده‌ی هوش مصنوعی رو بسازن.
OpenAI طبق گزارش‌ها در نیمه‌ی اول سال ۲۰۲۵ حدود ۴.۳ میلیارد دلار درآمد داشته ولی در همین مدت ۲.۵ میلیارد دلار نقدینگی مصرف کرده. احتمالا مدیریت و بهینه‌سازی هزینه‌ها از دلایل تصمیم در سرمایه‌گذاری در AMD و خرید سهام توسط OpenAI بوده.
آلتمن پیش‌بینی کرده تا سال ۲۰۳۳، قدرت پردازشی OpenAI به ۲۵۰ گیگاوات برسه. در همین راستا، شرکت ماه گذشته با انویدیا هم قراردادی برای استفاده از چیپ‌های نسل بعدی Vera Rubin امضا کرد که در اواخر ۲۰۲۶ عرضه میشن. معماری Vera Rubin معماری جدید انویدیاست که قراره در کارت‌های گرافیک سری ۶۰۰۰ این شرکت هم ببینیم.
از طرفی، OpenAI در حال توسعه‌ی چیپ‌های اختصاصی خودش با همکاری Broadcom هم هست. نکته جالب اینه که AMD سابقه خیلی درخشانی در توسعه چیپ داره چون که در گذشته فب‌های تولید چیپ خودش رو داشته. این نکته قابل توجهی برای OpenAI محسوب میشه و می‌تونه به اون‌ها در طراحی چیپ کمک کنه. البته این امکان هم وجود داره OpenAI با این قرارداد از تولید چیپ‌های اختصاصی صرف نظر کنه.
در کنار همه‌ی این‌ها، OpenAI و سرمایه‌گذار اصلیش مایکروسافت هم ماه گذشته اعلام کردن که قصد دارن ساختار شرکت رو به یه نهاد انتفاعی (for-profit) تغییر بدن.
طبق گزارش‌ها، قرارداد جدید با AMD تأثیری روی برنامه‌های فعلی OpenAI از جمله همکاری با مایکروسافت نداره.
جمع‌بندی
قرارداد AMD و OpenAI نه‌تنها یکی از بزرگ‌ترین همکاری‌های تاریخ صنعت چیپ‌سازیه، بلکه نشون میده رقابت برای تصاحب آینده‌ی هوش مصنوعی به اوج خودش رسیده.
از یه طرف، انویدیا هنوز سلطان بی‌چون‌وچرای بازاره و با این قدرتش عملا قوانین این بازار رو تعیین می‌کنه؛ از طرف دیگه، AMD حالا با این قرارداد عظیم نشون داده که داره جایگاه خودش رو در بازی قدرت هوش مصنوعی تثبیت می‌کنه.
