AMD در نمایشگاه کامپیوتکس ۲۰۲۵ تایوان از نسل جدید پردازنده‌های قدرتمند Ryzen Threadripper 9000 رونمایی کرد. این سری که با معماری Zen 5 ساخته شده، هم مدل‌های پرو (سری WX) داره و هم مدل‌های غیر پرو. قوی‌ترین مدل این خانواده یعنی 9995WX با داشتن ۹۶ هسته و ۱۹۲ ترد، یه غول واقعی برای ایستگاه‌های کاریه!
ای‌ام‌دی می‌گه این نسل جدید نسبت به بهترین پردازنده‌های ورک‌استیشن اینتل، یعنی Xeon-Wها، تا ۲.۲ برابر توی رندرینگ سریع‌تره. این یعنی اگر با نرم‌افزارهای طراحی سه‌بعدی یا رندرینگ کار می‌کنید، احتمالاً هیچ گزینه‌ای قوی‌تر از این تو بازار پیدا نمی‌کنید. با بنچفا برای آشنایی با این پردازنده‌ها همراه باشید.
مشخصات فنی Threadripper 9000: تنها تفاوت استفاده از معماری به روزه!
پردازنده‌های غیرپرو این نسل هم مثل همیشه با قدرت ظاهر شدن. مدل پرچمدار 9980X توی دسته‌ی HEDT، ۶۴ هسته و ۱۲۸ ترد داره. کل خانواده‌ی Threadripper 9000 قراره از ماه جولای وارد بازار بشن.
از نظر ساختاری، این نسل شباهت زیادی به Threadripper 7000 داره. همچنان مدل‌ها به دو دسته‌ی HEDT و Pro تقسیم شدن. تعداد هسته‌ها، سرعت پایه و مقدار کش (تا ۳۸۴ مگابایت) هم مثل نسل قبله، اما فرکانس بوست همه‌ی مدل‌ها افزایش پیدا کرده و حالا به ۵.۴ گیگاهرتز می‌رسه.
جالبه بدونید توان مصرفی (TDP) مثل قبل باقی مونده و همچنان برای همه‌ی مدل‌ها ۳۵۰ واته. معماری Zen 5 پیشرفت‌های خیلی زیادی در بهینگی مصرف برق، ارتباط بین حافظه کش و هسته‌ها و همچنین تاخیر داشت که پیشرفت اصلی این سری تردریپر، همین تفاوت‌ها در معماریه. افزایش بازده IPC هم تا ۱۶ درصد گزارش شده، در همون محدوده پیشرفت مدل‌های رایزن دسکتاپ Zen 5.
پیشرفت‌های معماری Zen 5: از ۵ نانومتر به ۴ نانومتر
با رفتن از معماری Zen 4 به Zen 5 و کاهش لیتوگرافی از ۵ نانومتر به ۴ نانومتر برای هسته‌های محاسباتی، عملکرد پردازنده‌ها تا ۲۲ درصد بهتر شده.
پشتیبانی کامل از AVX-512 هم به Zen 5 اضافه شده؛ این یعنی برنامه‌هایی که با دستورالعمل‌های پیشرفته کار می‌کنن، سرعت خیلی بیشتری خواهند داشت. اینتل سال‌هاست که پشتیبانی از AVX-512 رو کنار گذاشته و حالا خیلی از کاربران حرفه‌ای و سرورها به خاطر این دستورالعمل به سمت AMD خواهند رفت.
درگاه‌ها و حافظه: آماده برای آینده
از نظر اتصالات و حافظه، پردازنده‌های جدید تغییری توی تعداد خطوط PCIe 5.0 ندارن (تا ۱۲۸ لاین)، اما پشتیبانی از رم از DDR5-5200 به DDR5-6400 ارتقا پیدا کرده. پشتیبانی کامل از ECC Memory هم حفظ شده و در نسخه‌های Pro همچنان تکنولوژی‌های AMD Pro برای افزایش پایداری و امنیت وجود داره. AMD روی تردریپر هم مثل سری رایزن دسکتاپ Zen 5 چیپ IO Die رو تغییر نداده و صرفا چیپلت‌های CCD به روز شدن.
طراحی داخلی و چینش جدید هسته‌ها
در طراحی داخلی هم تغییر جالبی داشتیم. تراشه‌ی مرکزی I/O با فناوری ۶ نانومتری ساخته شده و در اطرافش چیپ‌های CCD حاوی هسته‌های پردازشی با پروسه ۴ نانومتری قرار گرفتن. این بار ای‌ام‌دی چینش هسته‌ها رو به صورت ۴ ردیف عمودی ۳ تایی انجام داده تا در مجموع به ۱۲ چیپ و ۹۶ هسته در مدل 9995WX برسه.
در مدل 9980X چهار تا از این چیپ‌ها حذف شدن تا تعداد هسته‌ها به ۶۴ برسه. باقی مدل‌ها هم بر اساس نیاز، چیپ‌های کمتری دارن.
سوکت و مادربرد: خبر خوب برای اسمبل‌کننده‌ها
ای‌ام‌دی گفته این نسل هم از همون سوکت قبلی sTR5 استفاده می‌کنه، یعنی اگر مادربرد نسل قبل رو دارید، با یه آپدیت BIOS می‌تونید از این پردازنده‌ها استفاده کنید. چیپ‌های Pro روی مادربردهای سری WR90 با پشتیبانی از ۸ کانال رم سوار میشن، در حالی که مدل‌های HEDT با مادربردهای ارزون‌تر TRX50 و پشتیبانی از ۴ کانال رم عرضه میشن.
تمام کولرهای sTR5 فعلی هم با این نسل جدید سازگار هستن.
بنچمارک‌ها: لگد محکمی به Xeon-W اینتل
ای‌ام‌دی چند بنچمارک منتشر کرده که البته باید مثل همیشه با یه ذره شک و تردید بهشون نگاه کنیم، اما نتایج جالبه:
- مدل 9995WX با ۹۶ هسته، توی تست Cinebench Multi-core تا ۲.۲ برابر سریع‌تر از Xeon W9-3595X عمل کرده.
- حتی نسبت به نسل قبل خودش، یعنی 7995WX، حدود ۲۲ درصد سریع‌تره.
- در حوزه‌های مختلف مثل رسانه و سرگرمی، طراحی و تولید، و مدل‌های زبانی (LLM) هم عملکرد ۱۴۰ تا ۲۴۵ درصدی بهتر از Xeon ثبت شده.
ما معمولا همیشه به نتایج اعلامی توسط خود سازنده‌ها خیلی اعتمادی نداریم، اما با پسرفت‌های شدیدی که اینتل خصوصا در زمینه زئون داشته، این صحبت‌های AMD چندان هم عجیب و غریب نیستن.
قیمت‌گذاری احتمالی
AMD هنوز قیمت نهایی رو اعلام نکرده، اما با توجه به قیمت نسل قبل (از ۱۴۰۰ دلار تا ۴۹۹۹ دلار) باید انتظار قیمت بالایی برای این سری جدید داشته باشیم. البته با توجه به کارایی بالا، برای حرفه‌ای‌ها و ورک‌استیشن‌ها، این قیمت منطقیه.
البته این رو هم باید در نظر داشت که AMD قیمت پردازنده‌های دسکتاپ سری Ryzen 9000 رو نسبت به سری قبل کاهش داده بود. ممکنه که AMD برای افزایش فروش دست به چنین کاری برای تردریپر هم بزنه، منتها با توجه به اینکه این پردازنده‌ها رقیب خاصی ندارن، خیلی احتمالش بالا نیست.
جمع‌بندی
سری Threadripper 9000 ای‌ام‌دی قراره سلطه خودش رو توی دنیای پردازنده‌های حرفه‌ای حفظ کنه. با معماری Zen 5، فرکانس بالاتر، حافظه سریع‌تر و چینش جدید هسته‌ها، این نسل به‌طور جدی رقابت رو از اینتل ربوده. باید تا جولای صبر کنیم تا عملکرد واقعی رو توی تست‌های مستقل ببینیم.
