بررسی و بنچمارک پردازنده Ryzen 9 9950X3D در بازی و تولید محتوا

امروز می‌خوایم نگاهی به گرون‌قیمت‌ترین پردازنده Zen 5 شرکت AMD داشته باشیم. پردازنده Ryzen 9 9950X3D نسخه ۱۶ هسته‌ای پردازنده Ryzen 7 9800X3D محسوب میشه و حالا می‌خوایم ببینیم آیا با قیمت ۷۰۰ دلار، ارزش خرید داره یا نه. با بنچفا تا پایان بررسی این پردازنده همراه باشید.

مشخصات پردازنده Ryzen 9 9950X3D

نسبت به نسل پیشش یعنی Ryzen 9 7950X3D، پردازنده Ryzen 9 9950X3D از دو نظر بهبود داشته؛ اول اینکه این پردازنده از معماری Zen 5 بهره می‌بره که میزان پیشرفت IPC خوبی رو ثبت کرد، دوم اینکه از نسل دوم کش سه بعدی بهره می‌بره. ما زمان معرفی Ryzen 7 9800X3D درباره برتری‌های نسل دوم کش سه بعدی توضیح داده بودیم.

به طور خلاصه، AMD این سری به جای اینکه واحد کش سه بعدی رو بالای هسته‌های پردازشی بذاره، گذاشته زیر اون‌ها. این باعث میشه که هسته‌های پردازشی که گرمای زیادی تولید می‌کنن راحت‌تر خنک بشن و در نتیجه هم با فرکانس بالاتری کار کنن و هم قابل اورکلاک باشن.

پردازنده Ryzen 9 9950X3D مثل Ryzen 9 9950X به ۱۶ هسته و ۳۲ ترد مجهزه. بر خلاف اینتل، AMD از معماری هیبرید استفاده نمی‌کنه و تمام این هسته‌ها پرقدرتن. برتری 9950X3D نسبت به مدل پایه، میزان حافظه کش بیشتره.

AMD در سال ۲۰۲۲ برای اولین بار از پردازنده مجهز به کش سه بعدی رونمایی کرد. پردازنده Ryzen 7 5800X3D اولین پردازنده این سری بود که علاوه بر ۳۲ مگابایت حافظه کش L3 خودش، یه لایه حافظه کش ۶۴ مگابایتی دیگه هم روی اون قرار می‌گرفت. این لایه حافظه بیشتر مستقیم روی بخش میانی واحد CCD قرار می‌گرفت که کش L3 خود پردازنده هم قرار داشت، در نتیجه صرفا به کش خود پردازنده اضافه میشد.

پردازنده‌های سری Ryzen 9000 با در نظر گرفتن این کش سه بعدی طراحی شدن، به طوریکه این کش اضافه زیر پردازنده قرار می‌گیره و اینطوری دفع گرمای هسته‌های پردازشی راحت‌تر انجام میشه. پردازنده‌های Ryzen 9 9950X3D و Ryzen 9 9900X3D تنها روی یکی از CCDها این واحد کش اضافه رو دارن و CCD دوم معمولیه.

با این روش، در بازی‌ها اون CCD که کش سه بعدی داره استفاده میشه. در کارهای دیگه، هر دو CCD با هم کار می‌کنن. تنها مشکلی که این روش داشت، نحوه ستاپ اون بود که کاربر باید چند مرحله رو به درستی انجام می‌داد تا پردازنده به درستی ستاپ بشه و کار کنه، که حالا AMD گفته این مشکلات رو حل کرده. با نصب کردن درایورهای چیپست، دیگه نیازی به انجام یک نصب دوباره ویندوز نیست، البته که پیشنهاد ما اینه که اینکار رو انجام بدید.

دیگه وقتشه که بریم سراغ بنچمارک‌ها و ببینیم Ryzen 9 9950X3D ارزش خرید داره یا نه.

بنچمارک عملکرد پردازنده Ryzen 9 9950X3D

با توجه به قیمت، بنچمارک‌های پردازنده Ryzen 9 9950X3D رو با بنچمارک‌های کاری شروع می‌کنیم. برای این بنچمارک‌ها از دیتای گیمرز نکسوس و Techpowerup استفاده کردیم. این دو رسانه دسترسی روز اول به پردازنده Ryzen 9 9950X3D داشتن و همچنین دیتای دقیق و قابل اطمینانی دارن.

گیمرز نکسوس از رم DDR5-6000 با تایمینگ ۳۰-۳۶-۳۶-۶۸ استفاده کرده، به جز تست کامپایل کد که اونجا از رم DDR5-5600 استفاده کردن. تک‌پاورآپ هم از رم DDR5-6000 برای ۲۸-۳۶-۳۶-۷۲ استفاده کرده.

رندر Blender

برای تست Blender گیمرز نکسوس یک رندر اختصاصی رو اجرا می‌کنه و نتایج رو به دقیقه اعلام می‌کنه. اینجا می‌بینیم که Ryzen 9 9950X3D بهترین پردازنده این نمودار بوده و عملیات رو در ۶.۶ دقیقه کامل کرده و عملکرد برابری با Ryzen 9 9950X داشته. پردازنده Core Ultra 9 285K عملکرد ضعیف‌تری داشته و ۷٪ کندتر بوده. در نسل پیش موضوع متفاوت بود و Ryzen 9 7950X3D از Ryzen 9 7950X شکست خورده بود.

اگه از نسل‌های قبلی قصد ارتقا دارید، Ryzen 9 5950X با نتیجه ۱۱.۳ دقیقه حدود ۷۱٪ کندتر از Ryzen 9 9950X3D ظاهر شده. نسبت به 13600K و 5900X هم سرعت رندر تقریبا نصف شده. اگه سرعت اتمام رندر براتون مهمه، ارتقا به 9950X و 9950X3D می‌تونه براتون پیشرفت خیلی خوبی باشه.

کامپایل کد کرومیوم

برای تست کامپایل کد سورس کد کرومیوم کامپایل شده و زمان انجامش ملاکه، هرچی سریع‌تر بهتر. در کامپایل کد Ryezn 9 9950X3D از Ryzen 9 9950X حدود ۵% بهتر ظاهر شده. فاصله با Core Ultra 9 285K هم همین مقداره.

نسبت به 14900K، برتری حدود ۸٪ و نسبت به 13700K، حدود ۳۰٪ بوده. 12900K هم حدود ۴۸٪ کندتر بوده. حتی با اینکه این پردازنده‌ها خیلی قدیمی نیستن، پردازنده Ryzen 9 9950X3D داره در مقابل اون‌ها خیلی خوب ظاهر میشه.

فشرده‌سازی و استخراج داده

تست فشرده‌سازی و استخراج فایل با استفاده از ۷-Zip انجام شده. اینجا فاصله Ryzen 9 9950X3D با Ryzen 9 9950X حدود ۳٪‌ بوده که میشه گفت در حد خطای تسته. پردازنده 14900K با فاصله تقریبا ۱۰ درصدی پشت 9950X3D قرار داره، 285K از اون هم شکست خورده و ۱۵٪ از 9950X3D کندتر بوده.

در استخراج دوباره فاصله 9950X3D با 9950X تنها ۱٪ بوده اما در کنار 7950X3D صدر جدول رو گرفتن. پردازنده‌های 14900K حدود ۱۸٪، 5950X حدود ۲۴٪ و 285K حدود ۳۶٪ از پردازنده Ryzen 9 9950X3D کندتر بودن.

رندر Premiere Pro

در Premiere Pro هم پردازنده Ryzen 9 9950X3D بهترین پردازنده تست Puget Suite بوده و در کنار 14900K و 285K، برتری ۶ درصدی نسبت به Ryzen 9 9950X داشته. در تمام بنچمارک‌ها دیدیم که Ryzen 9 9950X3D با وجود فرکانس پایین‌تر، بهتر از مدل عادی رفتار می‌کنه و این کاملا با چیزی که در نسل‌های قبل با کش سه بعدی دیدیم مغایرت داره.

نسبت به نسل‌های پیش، پردازنده Ryzen 9 9950X3D برتری ۷ درصدی نسبت به Ryzen 9 7950X و برتری ۱۵ درصدی نسبت به 12900K داشته. اگه از پردازنده‌ای قدیمی‌تر از این دو قصد ارتقا دارید، شاهد یه ارتقای خیلی بزرگ خواهید بود.

عملکرد پردازنده Ryzen 9 9950X3D در هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی

عملیات‌های هوش مصنوعی متفاوته و هر عملیات فشار متفاوتی روی سخت افزار داره. به خاطر همین نمیشه با تنها یک تست فهمید که چه پردازنده‌ای بهتره و باید با توجه به عملیات دید که چه پردازنده‌ای عملکرد بهتری داره.

پردازنده‌های سری ۹۰۰۰ شرکت AMD از AVX-512 به طور کامل پشتیبانی می‌کنن که در برخی کارهای یادگیری ماشینی کمک زیادی می‌کنه. اینتل مدت‌ها پیش پشتیبانی از AVX-512 رو متوقف کرد، در سری Ryzen 7000 هم AVX-512 به طور پارالل انجام میشد که سرعت کاهش پیدا می‌کرد.

مدل هوش پردازش زبان طبیعی (NLP) شامل آموزش مدل‌های هوش مصنوعی در درک و تولید زبان انسانه. با استفاده از الگوریتم‌ها و تکنیک‌های یادگیری ماشین برای تجزیه و تحلیل و تفسیر داده‌های متنی، NLP کارهایی مانند ترجمه، تحلیل احساسات و تولید متن رو امکان‌پذیر می‌کنه.

اینجا پردازنده Ryzen 9 9950X3D در رتبه اول قرار گرفته و با فاصله کمی، 285K قرار داره. کش سه بعدی کمک زیادی به این عملیات می‌کنه و همونطور که می‌بینید حتی 7950X3D هم از 9950X بهتر ظاهر شده.

Topaz Photo AI ابزاریه که با مدل‌های هوش مصنوعی به خصوصی کیفیت و رزولوشن تصویر رو بالا می‌بره. تستی که اینجا انجام شده، یک تصویر ۱.۵ مگاپیکسلی به ۲۲ مگاپیکسل آپسکیل شده و زمانش ثبت شده.

اینجا هم 9950X3D با اختلاف زیادی رتبه اول رو کسب کرده. این پردازنده کار رو در ۱۲ ثانیه به پایان رسونده که ۲۵٪ سریع‌تر از 9950X و ۴۷٪ بهتر از 285K ظاهر شده.

Stable Diffusion یکی از پرقدرت‌ترین مدل‌های هوش مصنوعیه که بر پایه دستور متنی، تصاویر با کیفیتی تولید می‌کنه. در این تست به این مدل پرامپ «a photo of an astronaut riding a horse on Mars.» داده شده و زمان تولید تصویر ثبت شده.

Ryzen 9 9950X3D دوباره در رتبه اوله و کش سه بعدی دوباره خیلی خوب ظاهر شده. مدل‌های هوش مصنوعی به حافظه زیاد علاقه دارن اما گویا به حافظه خیلی سریع هم علاقه زیادی دارن. برتری 9950X3D نسبت به 7950X3D حدود ۱۷٪ و نسبت به 9950X حدود ۲۴٪ بوده.

بنچمارک گیمینگ پردازنده Ryzen 9 9950X3D

همونطور که گفتیم، تنها یکی از دو CCD پردازنده Ryzen 9 9950X3D در گیم فعاله و اون یکی کاری انجام نمیده. اون CCD که کش سه بعدی داره تمام بار پردازش بازی رو به دوش می‌کشه. حالا ممکنه در بازی‌هایی که تعداد هسته بیشتر ملاکه، Ryzen 9 9950X بهتر عمل کنه، اما همونطور که در بررسی Ryzen 7 9800X3D دیدیم، کش بیشتر کمک زیادی در بازی می‌کنه. 9950X3D هم در خیلی از بازی‌ها به خاطر همین نوع پردازش، تا حد زیادی عملکردی مشابه 9800X3D خواهد داشت. این چیزیه که در بررسی Ryzen 9 7950X3D هم دیده بودیم.

تست‌های گیمینگ اکثرا در رزولوشن 1080p اجرا میشن، چرا که در رزولوشن‌های بالاتر ما بیشتر توسط پردازنده گرافیکی محدود می‌شیم و تفاوت پردازنده‌ها به خوبی نمایان نمیشه. بریم سراغ بنچمارک‌ها تا عملکرد 9950X3D رو ببینیم.

گیمرز نکسوس از کارت گرافیک RTX 4090 برای تست‌ها استفاده کرده، تک‌پاورآپ هم از کارت گرافیک RTX 5090. به همین علت نتایج‌شون با هم قابل مقایسه نیست.

Baldur’s Gate 3

در Baldur’s Gate 3 پردازنده‌ها مجهز به کش سه بعدی AMD قسمت بالای نمودار رو اشغال کردن. پردازنده Ryzen 9 9950X3D عملکردی مشابه Ryzen 7 9800X3D داشته و هر دو حدود ۲۰٪ از Ryzen 7 7800X3D سریع‌تر بودن.

سریع‌ترین پردازنده اینتل در این لیست پردازنده 14900Kست که ۳۲٪ از دو پردازنده پرچمدار AMD کندتر بوده. 285K در میانه نمودار در کنار 9950X قرار داره و Ryzen 9 9950X3D از هر دو ۵۰٪ سریع‌تر بوده.

Stellaris

مبنای بنچمارک عنوان Stellaris میزان زمانیه که شبیه سازی اون زمان برده. بازی‌های استراتژیک مثل Civilization هم مثل همین عنوان رفتار می‌کنن. پردازنده Ryzen 9 9950X3D اینجا حدود ۵٪ کندتر از Ryzen 7 9800X3D بوده و ۱۲٪ سریع‌تر از Ryzen 7 7800X3D. بخش زیادی از این نمودار عملکرد مشابهی دارن، تا زمانی که به پردازنده‌ای مثل Ryzen 9 5950X می‌رسید که حدود ۶۳٪ از 9950X3D کندتر بوده.

Dragon’s Dogma 2

در Dragon’s Dogma 2 پردازنده Ryzen 9 9950X3D سریع‌تر از 9800X3D ظاهر میشه، اما برتری اون تنها ۳ درصده. 14900K در فاصله ۱۱ درصدی 9950X3D قرار داره و 285K دوباره در میونه جدول قرار گرفته و عملکردی برابر با 13600K داشته. هر دوی این پردازنده‌ها ۲۵٪ از 9950X3D کندتر بودن.

Final Fantasy XIV

در فاینال فانتزی 9950X3D مقداری از 9800X3D کندتر بوده اما در محدود خطای تست قرار دارن. نسبت به 7950X3D عملکرد 9950X3D حدود ۶٪ بهتر شده، که از کمترین پیشرفت‌هاییه که دیدیم.

سریع‌ترین پردازنده اینتل در این نمودار 14900K بوده که ۲۰٪ کندتر از پرچمدار جدید AMD ظاهر شده. پردازنده 285K هم دوباره کندتر بوده و فاصله‌ش با 9950X3D حدود ۳۱٪ بوده.

Cyberpunk 2077: Phantom Liberty

در سایبرپانک پردازنده‌های 9800X3D و 9950X3D عملکرد یکسانی داشتن و حدود ۵٪ از 7800X3D بهتر ظاهر شدن. نسبت به 9950X، این یه پیشرفت ۲۸ درصدیه. 285K کمی بالاتر قرار گرفته و ۲۳٪ از 9950X3D کندتر بوده، 14900K هم فاصله زیادی نداشته.

F1:24

در F1 در رزولوشن 1080p پردازنده 9950X3D با ۴۹۳ فریم بر ثانیه، ۸٪ از Ryzen 9 7950X3D و ۲۱٪ از 14900K سریع‌تر بوده. 285K فاصله زیادی نداره و در کنار 9950X، حدود ۳۰٪ از 9950X3D کندتر بوده.

در رزولوشن 1440p می‌بینید که به خاطر اینکه بیشتر داریم توسط کارت گرافیک محدود می‌شیم، فاصله‌ها خیلی کم شده. مثلا 9950X3D و 7950X3D عملکرد مشابهی داشتن، 14900K هم به فاصله ۲ درصدی 9950X3D رسیده.

Space Marine 2

عملکرد در Space Marine 2 هم جالبه. اینجا 9950X3D حدود ۱۳٪ از 9800X3D کندتر ظاهر شده، اما از 9950X حدود ۱۱٪ سریع‌تره. این خیلی عجیبه چون اگه بازی به درستی روی CCD مجهز به کش سه بعدی اجرا نمیشد باید عملکرد در حد 9950X می‌بود، اما اینطور نیست. از اون طرف هم به شکل عجیبی از 9800X3D کندتره.

Spider-Man 2

میشه گفت Spider-Man 2 از جالب‌ترین تست‌هاست! اینجا پردازنده Ryzen 9 9950X3D از 7800X3D هم ضعیف‌تر ظاهر شده و با ۱۶۸ فریم بر ثانیه، ۲۰٪ از 9800X3D کندتر بوده! این نتیجه احتمالا به این دلیله که بازی به درستی روی CCD که به کش سه بعدی مجهزه اجرا نشده و به جاش روی CCD معمولی اجرا شده. چنین مشکلی در آینده با آپدیت چیپست درایور و آپدیت ویندوز درست میشه، اما همینکه اتفاق میفته هم خودش مشکلیه!

با فعال کردن ری تریسینگ، جایگاه‌ها خیلی جالب تغییر می‌کنن. پردازنده Ryzen 9 9950X3D حالا از 285K هم کندتره و 9800X3D فاصله خودش رو حفظ کرده و ۱۳٪ سریع‌تر از 9950X3D بوده. جالبه که حتی 14900K هم اینجا از 9950X3D جلو زده!

برتری 9950X3D نسبت به 9950X اینجا چندان چشمگیر نیست، تنها ۴٪. تفاوتی نداره چه با ری تریسینگ و چه بی ری تریسینگ، بازی Spider-Man 2 روی CCD مجهز به کش سه بعدی اجرا نمیشه و به همین علت عملکرد ضعیف‌تری رو به نمایش می‌ذاره.

Alan Wake 2

در Alan Wake 2 هم دوباره Ryzen 9 9950X3D ضعیف‌تر از 7800X3D ظاهر شده، منتها تفاوت‌ها در حد خطای تسته. Alan Wake 2 انقدر فشارش روی کارت گرافیک زیاده که حتی در رزولوشن 1080p هم تفاوت پردازنده‌ها چشمگیر نیست.

با اضافه کردن ری تریسینگ هم اوضاع تغییری نمی‌کنه و پردازنده‌ها به شدت شبیه به هم ظاهر شدن.

میزان مصرف برق پردازنده Ryzen 9 9950X3D

میزان مصرف برق به تنهایی مهمه، اما میزان بهینگی مصرف برق ک جلوتر بهش نگاه می‌کنیم مهم‌تره. میزان مصرف برق به ما نشون میده که ما حداقل به چه میزان توانی نیاز داریم، اما با میزان بهینگی مصرف برق بهتر می‌تونیم پردازنده‌ها رو با هم مقایسه کنیم.

پردازنده Ryzen 9 9950X3D در کارهای تک‌هسته‌ای، ۴۸ وات برق می‌کشه که با فعال کردن PBO، این میزان به ۴۰ وات کاهش پیدا می‌کنه. در کارهای چندهسته‌ای شاهد رفتار متفاوتی هستیم؛ اینجا 9950X3D به صورت عادی ۲۰۳ وات برق کشیده که با فعال کردن PBO این میزان به ۲۲۹ وات افزایش پیدا کرده. میزان مصرف برق Ryzen 9 9950X3D تفاوتی با میزان مصرف برق Ryzen 9 9950X نداره.

PBO یک راه حل ساده برای اورکلاک پردازنده‌های AMDئه که ولتاژ و فرکانس رو بهینه‌تر می‌کنه. دلیل اینکه در کارهای چند هسته‌ای میزان مصرف بالا میره، به این خاطره که محدودیت مصرف برق پردازنده برداشته میشه و برق بیشتری می‌تونه بکشه. در عملیات‌های تک‌هسته‌ای هم چون ولتاژ دقیق‌تره، میزان هدر رفت برق کمتره.

بهینگی مصرف برق

این نمودار به ما نشون میده که در اپلیکیشن ۷-ZIP به ازای هر ژول برق مصرف شده، چه میزان کار انجام شده که اینجا MIPS یا Millions of Instructions Per Second معیاره. پردازنده Ryzen 9 9950X3D در فشرده‌سازی فایل رتبه اول بود، که البته این کار رو با میزان مصرف ۲۰۴ وات انجام داده و چندان از نظر میزان مصرف برق بهینه نیست. این میزان یهینگی در حد Ryzen 7 3700X بوده و در این زمینه از 285K شکست خورده.

در استخراج اوضاع کمی بهتره چون کلا در زمینه استخراج داده AMD خیلی بهتر عمل می‌کنه. اینجا 9950X3D مقداری از 9950X بهینه‌تر بوده اما 7950X باز هم بهینه‌تر عمل کرده. 7950X3D در هر دو این عملیات‌ها به شدت بهینه‌تر ظاهر شده و این در حالیه که عملکرد خیلی خوبی هم قبل‌تر به نماش گذاشته بود.

این نمودار هم نشون میده که چه میزان FPS به ازای هر وات مصرف برق صرف شده. 9950X3D در این زمینه خیلی خوب عمل کرده و در کنار 9800X3D و 7950X3D از بهترین‌های این نمودار بوده، اما همچنان از 7800X3D شکست خورده. با این حال میزان پیشرفت بهینگی مصرفش نسبت به 9950X خیلی چشمگیره و 14900K و 285K رو هم با برتری خیلی زیادی شکست داده.

کلام آخر: آیا پردازنده Ryzen 9 9950X3D ارزش خرید داره؟

درست مثل 7950X3D، پیشنهاد 9950X3D خیلی راحت نیست. اولا که این پردازنده ۷۰۰ دلار قیمت داره، ۶۵ میلیون تومان با دلار ۹۳ هزار تومانی (بدون در نظر گرفتن هر هزینه دیگه‌ای). همین نکته باعث میشه که مخاطب هدف این کالا زیر ۱۰٪ از عموم مردم باشن.

تنها حالتی که ما خرید 9950X3D رو پیشنهاد می‌دیم، اینه که شما یک سیستم دارید که هم برای گیم و هم برای کارتون استفاده می‌کنید. اگه سیستم فقط برای گیمینگ تهیه می‌کنید، 9800X3D انتخاب خیلی بهتریه. اگه هم سیستم‌تون رو فقط برای کار می‌خواید 9950X تهیه کنید. اگه فریم ریت بالا در رزولوشن 1440p و 1080p براتون خیلی مهم نیست انتخاب 9950X همچنان از 9950X3D بهتره.

اینتل هم خیلی حرفی برای گفتن نداره متاسفانه. در تقریبا تمام بازی‌ها، هر دو پردازنده 285K و 14900K از 9950X3D شکست می‌خورن و در کارهای حرفه‌ای هم خیلی حرفی برای گفتن ندارن. در برخی کارها می‌تونن بهتر ظاهر شن، اما علاوه بر اینکه برتری خاصی ندارن، در زمینه بهینگی مصرف برق هم خیلی ضعیف ظاهر میشن.

سپاس که تا پایان این بررسی همراه بنچفا بودید. نظرتون درباره Ryzen 9 9950X3D رو برای ما بنویسید و بگید که آیا شما سراغ این پردازنده می‌رید یا نه.